İki önderin, Biden lider olduktan daha sonraki bu ikinci yüz yüze görüşmesi beklenenden uzun sürdü. Beyaz Saray S-400 ve insan haklarını gündeme getirdi, Ankara ortak sistem sonucunı deklare etti.
Erdoğan, ABD Lideri Biden ile yaptığı görüşmeye ait “Yeni F-16’ların modernizasyonu ve yeni alım konusunda Biden’ın olumlu yaklaşımını gördüm. Savunma bakanlarımız süreci takip ediyorlar” dedi.
‘Türkiye’nin Rusya’yla olan yakınlaşması Biden idaresi tarafınca güzel karşılanmadı’
Eski Hava Kuvvetleri İstihbarat Daire Lideri ve Politik Merkez isimli niyet kuruluşunun yöneticisi emekli Albay Gürsel Tokmakoğlu, G-20 Başkanlar Zirvesi’ni Erdoğan-Biden görüşmesi özelinde Sputnik’e kıymetlendirdi. Tokmakoğlu’nın iki başkanın görüşmesine dair görüşleri şöyle oldu:
Türkiye’nin, ABD yani Biden ile ilgili münasebetlerini ileriye götürmek konusunda bir uğraş sarf etmesi kelam konusuydu. Haziran ayındaki birinci görüşme nabız yoklaması formunda geçti. Bu son görüşmede, Biden’la kimi hususları daha geniş çerçevede görüşme, Türkiye’nin sıkıntısını anlatma, önemsediği mevzuları işaret etme bakımından bir fırsat verilmiş oldu. Lakin baktığınızda Biden idaresinin Türkiye’ye açmış olduğu alan genişlemiş değil. Birtakım mevzular olumlu üzere gözükse de o denli değil. örneğin Türkiye, F-35 projesinden Türkiye çıkarıldı, tekrar projeye dönmek üzere bir durum kelam konusu olmadı. Ancak ne oldu? Alacaklı olduğumuz 1.4 milyar dolar paranın karşılığı F-16 konusu gündeme geldi. Bu mevzu olumlu gelişebilir. Bu, Biden tarafınca teyit edildi ancak genel çerçevede ABD’nin buradaki bakış açısı değişmemiş. Türkiye’nin Rusya’yla olan yakınlaşması Biden idaresi tarafınca pek güzel karşılanmadı ve S-400 konusu daima gündeme getiriliyor. Türkiye tarafınca S-400’deki ikili standarda işaret edildi. örneğin Hindistan’ın S-400 tedariki konusunda ABD’den rastgele bir yaptırım yok. Hindistan bizim için stratejik pahada kıymetlidir ötürüsıyla ona Hindistan olduğu için özel bir muamele yapalım üzere bir yaklaşım var. Türkiye’nin bir NATO müttefiki, ABD’nin uzun yıllar stratejik dostluğunu yapmış bir ülke, artık bu ikili standardı işaret ediyor.
‘Soğuk Savaş devri üzere düşünülmemesi gerekiyor’
Pekala, Türkiye’nin alakalar Biden devrinde pek yeterli gitmese de bir daha ABD ile yakınlaşma eforları ne manaya geliyor? Tokmakoğlu, bu hususta şunları söylemiş oldu:
Türkiye, yeni konjonktür çerçevesinde bir daha Asya üzere bir siyasete yöneldi. Komşularıyla bütün ilgilerini düzeltme noktasındayken Rusya ile de bu açıdan işbirliği perspektifini artırdı. Gerek Çin’in bölgeyi kat eden projeleri gerekse Rusya’nın ekonomik ve öteki alanlarda açılımı çerçevesinde Türkiye burada avantajlarını kullanmak istedi. Fakat bunun Avrupa ve ABD’nin rakipleri olduğu sebebiyle Çin ve Rusya bağlamındaki noktada Türkiye ortada kaldı. Bu ortada kalma noktasında baktığımızda çatışmanın buradan kaynaklandığını lakin Türkiye’nin ikna edebileceğini görüyoruz. Yeni konjonktürde epeyce farklı siyasetlerin uygulanabileceğini, Soğuk Savaş periyodu üzere düşünülmemesi gerektiğini Türkiye tabir etti. Batı’nın uzun yıllar ortasında yer almış Türkiye’nin öteki bir yere gideceği yok lakin bu global perspektifte hayli kutuplu bağlarını arttırmak istiyor. Bu gayret ortamında her insanın kendi çıkarını düşündüğünü göz önüne alırsak Türkiye de yer bulabildiği kadar ilerleme kaydedecektir.
‘S-400 konusunda bir taviz olduğunu düşünmüyorum’
Bir yandan Mvilayetli Savunma Bakanlığı, Pentagon ile F-35 temalı görüşmeler yaparken öteki yandan da Türkiye’nin F-16 talebi en üst mevkiden konuşuluyor. Lakin ABD’nin kırmızı çizgisinin S-400 olduğu biliniyor. Hava Kuvvetlerinde de uzun yıllar bakılırsav yapmış emekli Albay Tokmakoğlu, “S-400 konusunda bir taviz olduğunu düşünmüyorum” diyor ve şunları ekliyor:
Gündeme geldiği nokta prestijiyle ABD, burada bütün niyetini Rusya’ya karşı kurguluyor. Rusya’nın alanını küçültmeye çalışıyor. S-400 konusu bir parola oldu. Bütün mevzuları S-400 üzerinden açıklamaya başladık. Sembolik bir kıymeti oluşmaya başladı. Husus büyük ölçekte ele alınırsa sembolik bedeldeki S-400 konusundan dolayı Türkiye, ABD ile münasebetlerinde fazlaca sıcakken en azından savunma alanında fazlaca sıcak olamayacaktır.
Erdoğan, ABD Lideri Biden ile yaptığı görüşmeye ait “Yeni F-16’ların modernizasyonu ve yeni alım konusunda Biden’ın olumlu yaklaşımını gördüm. Savunma bakanlarımız süreci takip ediyorlar” dedi.
‘Türkiye’nin Rusya’yla olan yakınlaşması Biden idaresi tarafınca güzel karşılanmadı’
Eski Hava Kuvvetleri İstihbarat Daire Lideri ve Politik Merkez isimli niyet kuruluşunun yöneticisi emekli Albay Gürsel Tokmakoğlu, G-20 Başkanlar Zirvesi’ni Erdoğan-Biden görüşmesi özelinde Sputnik’e kıymetlendirdi. Tokmakoğlu’nın iki başkanın görüşmesine dair görüşleri şöyle oldu:
Türkiye’nin, ABD yani Biden ile ilgili münasebetlerini ileriye götürmek konusunda bir uğraş sarf etmesi kelam konusuydu. Haziran ayındaki birinci görüşme nabız yoklaması formunda geçti. Bu son görüşmede, Biden’la kimi hususları daha geniş çerçevede görüşme, Türkiye’nin sıkıntısını anlatma, önemsediği mevzuları işaret etme bakımından bir fırsat verilmiş oldu. Lakin baktığınızda Biden idaresinin Türkiye’ye açmış olduğu alan genişlemiş değil. Birtakım mevzular olumlu üzere gözükse de o denli değil. örneğin Türkiye, F-35 projesinden Türkiye çıkarıldı, tekrar projeye dönmek üzere bir durum kelam konusu olmadı. Ancak ne oldu? Alacaklı olduğumuz 1.4 milyar dolar paranın karşılığı F-16 konusu gündeme geldi. Bu mevzu olumlu gelişebilir. Bu, Biden tarafınca teyit edildi ancak genel çerçevede ABD’nin buradaki bakış açısı değişmemiş. Türkiye’nin Rusya’yla olan yakınlaşması Biden idaresi tarafınca pek güzel karşılanmadı ve S-400 konusu daima gündeme getiriliyor. Türkiye tarafınca S-400’deki ikili standarda işaret edildi. örneğin Hindistan’ın S-400 tedariki konusunda ABD’den rastgele bir yaptırım yok. Hindistan bizim için stratejik pahada kıymetlidir ötürüsıyla ona Hindistan olduğu için özel bir muamele yapalım üzere bir yaklaşım var. Türkiye’nin bir NATO müttefiki, ABD’nin uzun yıllar stratejik dostluğunu yapmış bir ülke, artık bu ikili standardı işaret ediyor.
‘Soğuk Savaş devri üzere düşünülmemesi gerekiyor’
Pekala, Türkiye’nin alakalar Biden devrinde pek yeterli gitmese de bir daha ABD ile yakınlaşma eforları ne manaya geliyor? Tokmakoğlu, bu hususta şunları söylemiş oldu:
Türkiye, yeni konjonktür çerçevesinde bir daha Asya üzere bir siyasete yöneldi. Komşularıyla bütün ilgilerini düzeltme noktasındayken Rusya ile de bu açıdan işbirliği perspektifini artırdı. Gerek Çin’in bölgeyi kat eden projeleri gerekse Rusya’nın ekonomik ve öteki alanlarda açılımı çerçevesinde Türkiye burada avantajlarını kullanmak istedi. Fakat bunun Avrupa ve ABD’nin rakipleri olduğu sebebiyle Çin ve Rusya bağlamındaki noktada Türkiye ortada kaldı. Bu ortada kalma noktasında baktığımızda çatışmanın buradan kaynaklandığını lakin Türkiye’nin ikna edebileceğini görüyoruz. Yeni konjonktürde epeyce farklı siyasetlerin uygulanabileceğini, Soğuk Savaş periyodu üzere düşünülmemesi gerektiğini Türkiye tabir etti. Batı’nın uzun yıllar ortasında yer almış Türkiye’nin öteki bir yere gideceği yok lakin bu global perspektifte hayli kutuplu bağlarını arttırmak istiyor. Bu gayret ortamında her insanın kendi çıkarını düşündüğünü göz önüne alırsak Türkiye de yer bulabildiği kadar ilerleme kaydedecektir.
‘S-400 konusunda bir taviz olduğunu düşünmüyorum’
Bir yandan Mvilayetli Savunma Bakanlığı, Pentagon ile F-35 temalı görüşmeler yaparken öteki yandan da Türkiye’nin F-16 talebi en üst mevkiden konuşuluyor. Lakin ABD’nin kırmızı çizgisinin S-400 olduğu biliniyor. Hava Kuvvetlerinde de uzun yıllar bakılırsav yapmış emekli Albay Tokmakoğlu, “S-400 konusunda bir taviz olduğunu düşünmüyorum” diyor ve şunları ekliyor:
Gündeme geldiği nokta prestijiyle ABD, burada bütün niyetini Rusya’ya karşı kurguluyor. Rusya’nın alanını küçültmeye çalışıyor. S-400 konusu bir parola oldu. Bütün mevzuları S-400 üzerinden açıklamaya başladık. Sembolik bir kıymeti oluşmaya başladı. Husus büyük ölçekte ele alınırsa sembolik bedeldeki S-400 konusundan dolayı Türkiye, ABD ile münasebetlerinde fazlaca sıcakken en azından savunma alanında fazlaca sıcak olamayacaktır.