Dolmabahçe Sarayı pencerelerini süsleyen ihtişamlı perdeler titizlikle onarılıyor

taklaci09

Global Mod
Global Mod
Tarihi mimarisiyle de yerli ve yabancı turistlerin dikkatini çeken saray, Osmanlı padişahlarına tanıklık eden kentin değerli tarihi yapıları içinde bulunuyor. Sarayda, 1856 yılından itibaren sırasıyla Sultan Abdülmecid (1839-1861), Sultan Abdülaziz (1861-1876), Sultan V. Murad (1876), Sultan II. Abdülhamid (1876-1909), Sultan V. Mehmed Reşad (1909-1918) ve Sultan VI. Mehmed Vahdettin (1918-1922) olmak üzere 6 padişah ile son Halife Abdülmecid (1922-1924) yaşadı.


Cumhuriyet’in ilanından daha sonra 1927-1938’de sarayda çalışmalarını yürüten Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938’de burada vefat etti. İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü devrinde 1949’a kadar Cumhurbaşkanlığı makamı olarak kullanılan yapı, 1984’te Osmanlı devrindeki haliyle özgün döşeme ve mimarisiyle “müze saray” olarak hizmete açıldı.


Barok, rokoko ve neoklasik üzere Batı kökenli mimari formlardan yararlanılan sarayın imalinde Osmanlı klasik sanat ve kültür ögeleri Batılı bir anlayışla yoğrulup yeni bir yoruma ulaşıldı.


Dolmabahçe Sarayı’nın ihtişamlı salonlarını süsleyen perdeler, her yıl yerli ve yabancı turistlerin dikkatini çeken kıymetli ögeler içinde bulunuyor. Ulusal Saraylar Terzi Perde Atölyesi’nde 5 kişilik grupça perdelerin tamamına yakını tamire alındı. Uzman restoratörlerce yapılan çalışmalarda tarihi perdelerin bir kısmı da özgününe sadık kalınarak yenilendi.


Perdelerin hangi tarihte dokunup saraya asıldığı bilinmiyor. Buna karşılık yapının 1856 yılında açıldığı göz önünde bulundurulduğunda perdelerin en eskisinin de 166 yıllık olduğu kestirim ediliyor.


Ulusal Saraylar Nesne Onarım ve Konservasyon Ünite Sorumlusu Başak Birsel, Dolmabahçe Sarayı’nda perdelerle ilgili başlatılan geniş çaplı çalışmaları anlattı.


Saraylarda tefrişte bulunan perdelik kumaşlar ve grupların evvela Dokuma Konservasyon ve Onarım Atölyesi’nde tamire alındığını, bunun sonucunda bir direnç değerlendirmesi yaptıklarını lisana getiren Birsel, “Mukavemet değerlendirmesi kararında ya bu perdeler yerine bir daha asılıyor ya da artık asılmayacağı kanaatine vardıklarımızı depoya kaldırıyoruz.” diye konuştu.


“Dolmabahçe saray perdelerinin tamamına yakını tamire girdi”

Birsel, Ulusal Saraylar bünyesindeki Terzi Perde Atölyeleri’nin depoya kaldırılan ve artık uygun olmayan perdeli ekiplerin teğe bir aynılarını dikmekle vazifeli olduklarını kaydetti.



Bunların saray perdesi ustası olduklarına dikkati çeken Birsel, şöyleki devam etti:

“Dolmabahçe saray perdelerinin tamamına yakını tamirata girdi. Terzi Perde Atölyesi, Ulusal Saraylar bünyesinde bütün odalarda sürecini gerçekleştiriyor. Perdeler yenilenecekse çabucak devreye girip Hereke’den orjinal kumaşları talep ederek, imal ettirip dokumaya ve dikmeye başlıyorlar. Onların daha sonrasında da konservasyon çalışmaları ile genel bakımlarına devam ediyoruz. Hereke Fabrika-i Hümayunu, 1845 yılında sarayların döşemelik ve perdelik muhtaçlıklarını karşılamak için kurulmuş. Günümüzde Ulusal Saraylara bağlı Hereke Dokuma Fabrikası, jakarlı tezgahlarla bir daha klasik prosedürlerle Hereke üslubuyla çalışmaya devam ediyor. Birebir üslupta saray perdelerin dokumaları ve desenleri üretiliyor.”


Birsel, çalışmaları gerçekleştirdikleri yerlerden birinin sarayın elçi kabul salonu olarak kullanılan “Sufera” kısmı olduğunu söylemiş oldu.


“Desenler Hereke’den dokunup bize geliyor”

Buradaki perde kadrolarında yenileme çalışması yaptıklarına değinen Birsel, şunları kaydetti:



“Perdeleri öncelik sırasına bakılırsa onarıma aldık ve artık asılmayacağına, depolanması gerektiğine karar verdik. daha sonrasında Hereke’de, klâsik ‘Hereke’ üslubuyla dokunan kumaşlarla terzi perde atölyemizde imalatını gerçekleştirip perde ekiplerini asmak üzere buraya getirdik. Yalnızca bu salon için konuşuyorum. Yaklaşık 2,5-3 ay kadar süren bir çalışma gerçekleştirdik. Desenler Hereke’den dokunup bize geliyor. hiç bir özelliğini bozmadan, teğe bir ve büsbütün bir grup olarak yapılıyor.”


Birsel, yenilenen saray perdelerinin Hereke’de birebir desenlerle imal edilmesi ve ipekli dokuma olmasının en kıymetli özelliklerinden biri olduğunu anlattı.


Hereke fabrikasında klasik tekniğin hiç değişmemesinin eşine az rastlanan bir durum olduğunu vurgulayan Birsel, tarihi kornişlere dikkat edilip perdelerin özgününe uygun asıldığını kelamlarına ekledi.
 
Üst