Dünyada 2022 bu biçimde geçti

taklaci09

Global Mod
Global Mod
3 OCAK
ABD’li teknoloji devi Apple, “borsada 3 trilyon dolar değerlemeyi aşan birinci şirket” oldu.


13 OCAK
ABD’de yapılan araştırmaya bakılırsa, son 7 yıl, 1850’lerden bu yana dünyadaki en sıcak yıllar olarak kayıtlara geçti.

Batı Avustralya eyaletinin Pilbara bölgesindeki Onslow kasabasında 50,7 dereceyle son 62 yılın en yüksek hava sıcaklığı kaydedildi.



16 ŞUBAT
Brezilya’nın Rio de Janeiro eyaletinde şiddetli yağışların yol açtığı seller kararı 232 kişi ömrünü kaybetti.


21 ŞUBAT
Rusya Devlet Lideri Putin, Ukrayna’nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların kelamda idarelerinin tanınmasına dair kararnameyi imzaladı.

Başta NATO olmak üzere, İrlanda, Almanya, Türkiye, Gürcistan, İtalya, İngiltere, ABD, Japonya, Avustralya, Güney Kore, Hollanda, Yunanistan, Balkan ülkeleri, İsveç, Macaristan, Moldova, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri bu karara reaksiyon gösterdi. Çok sayıda ülke Rusya hakkında yaptırım sonucu aldı.



24 ŞUBAT
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in, Ukrayna’nın doğusundaki Donbas’a özel askeri operasyon başlattıklarını duyurdu.


25 ŞUBAT
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski, ülke çapında genel seferberlik ilan edilen kararnameyi imzaladı.


14 MART
Covid-19 aşısını geliştiren Türk kökenli bilim insanları Prof. Dr. Hasret Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin ile Macar asıllı bilim insanı Prof. Dr. Katalin Kariko, Almanya’da tıp dünyasının en değerli ödüllerinden kabul edilen “Paul-Ehrlich ve Ludwig Darmstaedter 2022 ödülünü” aldı.


1 NİSAN
Papa Franciscus, Kanada’da yerli çocukların, geçmişte Katolik Kilisesi’ne bağlı yatılı okullarda fizikî ve cinsel istismara maruz kalmasından ötürü özür ve af diledi.


4 NİSAN
Amerikalı elektrikli araba üreticisi Tesla’nın Üst Yöneticisi (CEO) Elon Musk, toplumsal medya devi Twitter’da yüzde 9,2’lik “pasif hisse” satın aldı.

Bu alımla başlayan süreç aylar daha sonra Musk’ın 44 milyar dolar karşılığında platformun tamamını satın almasıyla sonuçlandı.



10 NİSAN
Fransa’da düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçiminde 12 adaydan hiç biri birinci cinste gerekli yüzde 50 salt çoğunluğu elde edemedi.

İlk cinsten birinci çıkan Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve ikinci olan çok sağcı Marine Le Pen 24 Nisan’da düzenlenen ikinci çeşitte yarıştı. Cumhurbaşkanı Macron oyların yüzde 58,54’ünü alarak bir daha cumhurbaşkanı olurken Le Pen ise yüzde 41,46 oy aldı.



12 NİSAN
Dünya genelinde Kovid-19 olaylarının sayısı 500 milyonu aştı.


19 NİSAN
İngiltere’de bir ceza mahkemesi, WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange’ın ABD’ye iade edilmesine karar verdi.


8 MAYIS
Finlandiya ve İsveç, NATO’ya üye olabilmek için resmi müracaat mektuplarını NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’e teslim etti.

Uzun yıllardır NATO üyeliğine karşı çıkan iki ülke Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının akabinde bu adımı attı.



1 HAZİRAN
Birleşmiş Milletler, Türkiye’nin talebinin akabinde yabancı lisanlarda “Turkey” olarak kullanılan ülke ismini “Türkiye” olarak değiştirdi.


24 HAZİRAN
ABD Yüksek Mahkemesi, ülke genelinde kürtaj hakkını anayasal olarak garanti altına alan 1973 tarihindeki “Roe-Wade sonucunı” iptal etti.

Kürtaj savunucularına bir darbe niteliği taşıyan bu kararla ABD’nin biroldukca eyaletinde kürtaj yasağının önü açılmış oldu.



28 HAZİRAN
Türkiye, İsveç ve Finlandiya içinde, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik süreçleri hakkında üç ülkenin önderlerinin huzurunda üçlü memorandum imzalandı.


7 TEMMUZ
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, iktidardaki Muhafazakar Parti liderliğinden istifa etti.


8 TEMMUZ
Japonya’nın Nara kentinde katıldığı aktiflikte silahla vurularak ağır yaralanan eski Japonya Başbakanı Abe Şinzo, hayatını yitirdi.


12 TEMMUZ
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), Covid-19 salgınının “küresel acil durum” formunda nitelendirilmeye devam edilmesi istikametinde karar aldı.


15 TEMMUZ
ABD Temsilciler Meclisi, savunma bütçesini de içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısına Türkiye’ye F-16 satışını koşula bağlayan eklemeyi kabul etti.


19 TEMMUZ
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, Karadeniz üzerinden tahıl ihracatı ve besin sıkıntıları konusunda arabuluculuk eforlarından dolayı teşekkür etti. Tahıl koridoru 22 Temmuz’dan itibaren resmen açıldı.


21 TEMMUZ
İtalya Başbakanı Mario Draghi, istifasını sundu.


23 TEMMUZ
DSÖ (Dünya Sıhhat Örgütü), maymun çiçeği salgınını Memleketler arası Halk Sıhhati Acil Durumu ilan etti.


29 TEMMUZ
İspanya’da maymun çiçeği virüsü niçiniyle birinci kere bir kişinin ömrünü kaybetmesiyle Avrupa’da birinci mevt kayıtlara geçti.


2 AĞUSTOS
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi ve birlikteindeki Kongre heyetini taşıyan uçak, Tayvan’a ulaştı.

Ziyaret 25 yıl daha sonra ABD’den Çin’e yapılan en üst seviye ziyaret manasına geliyordu. Çin Dışişleri Bakanlığı “Bu davranış, ateşle oynamak üzere son derece tehlikeli. Ateşle oynayan kendini yakar.” sözünü kullanarak ziyarete reaksiyon gösterdi. Ada’yı topraklarının kesimi olarak nazarann Çin, ziyaretin akabinde Ada etrafında gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı askeri tatbikatlar düzenledi.



4 AĞUSTOS
29 Haziran 2022, dünyada şu ana dek yaşanan en kısa gün olarak kayıtlara geçti.


17 AĞUSTOS
Türkiye ve İsrail karşılıklı olarak büyükelçi atama sonucu aldı.


22 AĞUSTOS
Gökbilimciler tarafınca yürütülen bir çalışmada, bu vakte kadar gözlemlenen en büyük kara delik jeti keşfedildi.


23 AĞUSTOS
Avrupa Birliği (AB) Komitesinin Ortak Araştırma Merkezi uzmanları, Avrupa’nın son 500 yılın en kurak periyodunu geçirdiğini bildirdi.


30 AĞUSTOS
Eski Sovyetler Birliği’nin son devlet lideri Mihail Gorbaçov hayatını kaybetti.

Aynı gün ünlü devrimci önder Ernesto Che Guevara’nın oğlu Camilo Guevara (60) Venezuela’da ömrünü kaybetti.



8 EYLÜL
İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth, 96 yaşında vefat etti. Elizabeth’in vefatının akabinde 73 yaşındaki oğlu Charles tahta geçerek İngiltere Hükümdarı oldu.


16 EYLÜL
İran’ın başşehri Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafınca “başörtüsü kurallarına uymadığı nedeni öne sürülerek” gözaltına alındıktan daha sonra kötüleşerek hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin 16 Eylül’de hayatını yitirmesi, ülke idaresine karşı protestolara yol açtı.


27 EYLÜL
Ukrayna’daki Rusya yanlısı ayrılıkçıların denetimindeki kelamda Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetleri ile Rus ordusunun ele geçirdiği Herson ve Zaporijya bölgelerinde düzenlenen referandumlarda “Rusya’ya bağlanma” sonucu çıktı.

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, bu bölgelerin Rusya’ya bağlanmasına yönelik muahedeleri 30 Eylül’de imzaladı. Lakin Avrupa Birliği ve NATO, referandumu tanımadığını deklare etti.



1 EKİM
Endonezya’da bir futbol karşılaşması sırasında polisin arbedeyi durdurmak için göz yaşartıcı gaz kullanımının akabinde meydana gelen izdihamda, 133 kişi hayatını kaybetti.


3 EKİM
2022 Nobel Tıp Mükafatı, insan evrimine ait çalışmalara imza atan 67 yaşındaki İsveçli bilim insanı Svante Paabo’ya verildi.


4 EKİM
2022 Nobel Fizik Ödülü’nü kuantum mekanikleri konusundaki çalışmalarından ötürü Fransız fizikçi Alain Aspect, Amerikalı teorik ve deher neysel fizikçi John F. Clauser ile Avusturyalı kuantum fizikçisi Anton Zeilinger kazandı.


5 EKİM
2022 Nobel Kimya Ödülü’nü Amerikalı Carolyn R. Bertozzi ile Danimarkalı kimyagerler Morten Meldal ve K. Barry Sharpless kazandı.


6 EKİM
2022 Nobel Edebiyat Ödülü’nü, Fransız müellif Annie Ernaux kazandı.


7 EKİM
2022 Nobel Barış Ödülü’nü, Belarus’tan insan hakları savunucusu Ales Bialiatski ile Rusya ve Ukrayna’dan insan hakları örgütleri Memorial ve Center for Civil Liberties elde etti.


10 EKİM
2022 Nobel İktisat Ödülü’nü “bankalar ve finansal krizler konusundaki araştırmalarından” ötürü Amerikalı ekonomistler Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond ve Philip H. Dybvig kazandı.


20 EKİM
NASA’nın fırlattığı James Webb Uzay Teleskobu, Hubble Uzay Teleskobu tarafınca kaydedilen ve “Pillars of Creation” (Yaratılış Sütunları) olarak bilinen toz bulutunu görüntüledi.


24 EKİM
İngiltere’de iktidardaki Muhafazakar Parti liderlik yarışını kazanan Rishi Sunak, ülkenin yeni başbakanı oldu.

Sunak, 20 Ekim’de parti liderliğinden istifa eden Liz Truss’ın yerini almak için uğraş verdi. Sunak, 1960’larda Doğu Afrika’dan İngiltere’ye göç eden Hint asıllı bir ailenin üç çocuğunun en büyüğü olarak 1980’de Southampton’da doğdu. Truss 53 günlük iktidarla ülkede en kısa mühlet idarede kalan önder oldu.



28 EKİM
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin eşi 82 yaşındaki Paul Pelosi, San Francisco’daki konutunda hücuma uğradı. David Depape (42) isimli şahıs Paul Pelosi’yi başına çekiçle vurarak ağır yaraladı.


29 EKİM
Güney Kore’nin başşehri Seul’de düzenlenen Cadılar Bayramı etkinliklerinde meydana gelen izdihamda 156 kişi öldü.

İzdiham, Seul’ün cümbüş merkezlerinden Itaewon bölgesinde yaşandı. Dar bir sokakta üst üste yığılan ve yol kenarında sıhhat bakılırsavlileri tarafınca kalp masajı yapılarak hayata döndürülmeye çalışılan insanların imgeleri dünya gündemine oturdu. hayatını kaybedenlerin bir kısmına ani kalp durması teşhisi konuldu.



1 KASIM
Tesla ve SpaceX’in Üst Yöneticisi Elon Musk, satın aldığı Twitter’ın idare şurasını feshederek kendisini “tek yönetici” ilan etti.


14 KASIM
ABD Lideri Joe Biden ve Çin Devlet Lideri Şi Cinping, G20 Tepesi için gittikleri Endonezya’nın Bali Adası’nda, yüz yüze görüştü.

Görüşme, Biden’ın Ocak 2021’de bakılırsave başlamasından bu yana iki önderin birinci yüz yüze buluşması oldu.



15 KASIM
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), dünya nüfusunun 15 Kasım prestijiyle 8 milyar şahsa ulaştığını bildirdi.

UNFPA’nın yayımladığı rapora nazaran, dünyanın 2030’da 8,5 milyar, 2050’de 9,7 milyar, 2100’de 10,4 milyar nüfusa ulaşacağı kestirim ediliyor.



29 KASIM
ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) 16 Kasım’da Ay’a dönüş projesi kapsamında fırlattığı Orion kapsülü “en uzak mesafe” rekorunu kırdı.

Kapsülün yaklaşık 430 bin kilometre katettiği ve bunun, “insanları taşımak için tasarlanmış bir uzay aracının gidebildiği en uzak ara rekoru” olduğu açıklandı.



7 ARALIK
ABD’nin 2023 savunma bütçesini de içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısının son halinden Temsilciler Meclisince Türkiye’nin F-16 alımını sonlandırmak üzere konulan unsurlar çıkarıldı.

ABD Kongresinin iki kanadından senatör ve temsilcilerin yer aldığı konferans komitesi, 857 milyar dolarlık savunma bütçesini de içeren NDAA tasarısına son halini verdi.



7 ARALIK
Almanya’da darbe planlayan kümeye düzenlenen operasyonda gözaltına alınan 25 şahıstan 8’i tutuklandı.

Biroldukca eyalette düzenlenen baskınlarda “terör örgütü üyesi yahut destekçisi olma” suçlamasıyla gözaltı sonucu verildi. Yakalananlar içinde eski askerler de yer aldı.



7 ARALIK
Peru’da Cumhurbaşkanı Pedro Castillo, hükümeti devirmeye çalışmakla suçladığı Kongreyi feshetme sonucunın akabinde gözaltına alındı.

Pedro Castillo’nun, Kongre tarafınca “kalıcı ahlaki yetersizlik” suçlamasıyla vazifesinden alınmasının akabinde Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dina Boluarte, ülke tarihinin birinci bayan cumhurbaşkanı olarak nazaranve başladı. Ülkede hükümet zıddı şovlar yapıldı.
 
Üst