Kültür ve Turizm Bakanlığı müsaadesiyle Avusturya Bilimler Akademisi Avusturya Arkeoloji Enstitüsünce Efes Antik Kenti’nde yürütülen hafriyatlarda ortaya çıkarılan yaklaşık 1400 yıllık yapı kompleksi, tarihî biroldukça araştırmaya kapı araladı.
Kalın bir yangın katmanının altında kaldığı için fazlaca güzel korunan mutfak, depo alanı, restoran, atölye ve dükkanların yer aldığı 170 metrekarelik yerleşim alanında istiridye ve midyelerle dolu kaseler, salamura edilmiş balıkların yer aldığı amforalar ile şeftali, badem, zeytin, nohut, fasulye ve bezelye tohumları bulundu.
Hafriyat heyeti lider yardımcısı Filiz Öztürk, AA muhabirine, bölgede 2019 yılında sondaj çalışmalarına başladıklarını ve hala alanda incelemelerin sürdüğünü söylemiş oldu.
Hafriyatlarda taberne olarak isimlendirilen restoran, mutfak, depo, atölye bulduklarını tabir eden Öztürk, hacı şişesi ve kandillerin satışının yapıldığı bir de dükkanın kalıntılarına ulaştıklarını aktardı.
Buluntuların Roma Devri’nde politik bir merkez olan Üst Agora ve Domitianus Meydanı’nın geç antik periyotta nasıl kullanıldığına ait bilgi verdiğini lisana getiren Öztürk, “Efes Antik Kenti’ndeki değişim ve dönüşümü göstermesi açısından ehemmiyet arz ediyor.
Biz burada taberne ya da bir dükkanın bulunmasını bekliyorduk lakin bu yıkım katmanının Efes Antik Kenti’nin tarihli sonuçları bizim için sürpriz oldu.
Kalın ve ağır yangın katmanının altında sağlam bir biçimde ele geçirilen buluntular da bizim için heyecan vericiydi.” dedi.
Yapı kompleksinin hayli düzgün durumda bulunduğunu tabir eden Öztürk, yangın katmanının buradaki alanın olduğu üzere korunmasını sağladığına işaret etti.
Milattan daha sonra 7. yüzyılda Efes Antik Kenti’nin ömür standardının düştüğü, kentin küçülmeye başladığı ve sikke sirkülasyonunun azaldığı istikametinde bilgilere sahip olduklarını anlatan Öztürk, hafriyatlar daha sonrasında bu yıkımın bir zelzeleye ilişkin olabileceğini düşünmediklerini aktardı.
Alandaki tabanlarda bir kayma, yükselme birebir biçimde tabanlı ve duvarlarda kayma ve yükselme görülmediğini anlatan Öztürk, “Daha hayli alanda bir çatışma, savaşın olduğuna dair mızrak, ok ucu, gülle ve balta üzere aletler tespit edildi. Bu durum bize Batı Anadolu’da bahsedilen Sasani akınlarını düşündürdü. Buluntuları Sasani akınlarıyla ilişkilendirebiliriz.” diye konuştu.
Ömür ve beslenme kültürü
Filiz Öztürk, yapı kompleksinde pişmiş toprak, mermer, bronz gereçlerden yapılmış geniş bir buluntu çeşitliliğine rastladıklarını, bu buluntuların da periyodun beslenme ve hayat kültürüne ait bilgiler sunduğunu vurguladı.
Hafriyat çalışmaları daha sonrası bilhassa mutfak geleneğine ait kıymetli bilgilere ulaştıklarına dikkati çeken Öztürk, şu biçimde konuştu:
“İçlerinde istiridye ve midyelerin bulunduğu kaseler, salamura edilmiş balıkların bulunduğu amforalar tespit edildi. Roma Devri’nde ‘garum’ ismi verilen balık sosu tüketiliyordu ve bu balık sosunun geç antik devirde de Efes’te devam ettirilmiş olduğunu ve beslenmede yer aldığını burada nazaranbiliyoruz. Arkeozoologlarımızın yaptığı incelemede şeftali, badem, zeytin, nohut, fasulye, bezelye tohumlarıyla karşılaşıldı. Tavuk, ördek üzere küçükbaş hayvanlar da tüketilmiş. Büyükbaş hayvanlardan daha fazlaca sığırın tüketilmiş olduğuna dair datalar ele geçti. ”
Beslenme alışkanlıklarının sosyoekonomik duruma bakılırsa değiştiğini lisana getiren Öztürk, 1400 yıl öncesine ait datalar elde ettiklerini, balıklardan da uskumru, palamut, istavrit, çipuranın tercih edildiğini kelamlarına ekledi.
Kalın bir yangın katmanının altında kaldığı için fazlaca güzel korunan mutfak, depo alanı, restoran, atölye ve dükkanların yer aldığı 170 metrekarelik yerleşim alanında istiridye ve midyelerle dolu kaseler, salamura edilmiş balıkların yer aldığı amforalar ile şeftali, badem, zeytin, nohut, fasulye ve bezelye tohumları bulundu.
Hafriyat heyeti lider yardımcısı Filiz Öztürk, AA muhabirine, bölgede 2019 yılında sondaj çalışmalarına başladıklarını ve hala alanda incelemelerin sürdüğünü söylemiş oldu.
Hafriyatlarda taberne olarak isimlendirilen restoran, mutfak, depo, atölye bulduklarını tabir eden Öztürk, hacı şişesi ve kandillerin satışının yapıldığı bir de dükkanın kalıntılarına ulaştıklarını aktardı.
Buluntuların Roma Devri’nde politik bir merkez olan Üst Agora ve Domitianus Meydanı’nın geç antik periyotta nasıl kullanıldığına ait bilgi verdiğini lisana getiren Öztürk, “Efes Antik Kenti’ndeki değişim ve dönüşümü göstermesi açısından ehemmiyet arz ediyor.
Biz burada taberne ya da bir dükkanın bulunmasını bekliyorduk lakin bu yıkım katmanının Efes Antik Kenti’nin tarihli sonuçları bizim için sürpriz oldu.
Kalın ve ağır yangın katmanının altında sağlam bir biçimde ele geçirilen buluntular da bizim için heyecan vericiydi.” dedi.
Yapı kompleksinin hayli düzgün durumda bulunduğunu tabir eden Öztürk, yangın katmanının buradaki alanın olduğu üzere korunmasını sağladığına işaret etti.
Milattan daha sonra 7. yüzyılda Efes Antik Kenti’nin ömür standardının düştüğü, kentin küçülmeye başladığı ve sikke sirkülasyonunun azaldığı istikametinde bilgilere sahip olduklarını anlatan Öztürk, hafriyatlar daha sonrasında bu yıkımın bir zelzeleye ilişkin olabileceğini düşünmediklerini aktardı.
Alandaki tabanlarda bir kayma, yükselme birebir biçimde tabanlı ve duvarlarda kayma ve yükselme görülmediğini anlatan Öztürk, “Daha hayli alanda bir çatışma, savaşın olduğuna dair mızrak, ok ucu, gülle ve balta üzere aletler tespit edildi. Bu durum bize Batı Anadolu’da bahsedilen Sasani akınlarını düşündürdü. Buluntuları Sasani akınlarıyla ilişkilendirebiliriz.” diye konuştu.
Ömür ve beslenme kültürü
Filiz Öztürk, yapı kompleksinde pişmiş toprak, mermer, bronz gereçlerden yapılmış geniş bir buluntu çeşitliliğine rastladıklarını, bu buluntuların da periyodun beslenme ve hayat kültürüne ait bilgiler sunduğunu vurguladı.
Hafriyat çalışmaları daha sonrası bilhassa mutfak geleneğine ait kıymetli bilgilere ulaştıklarına dikkati çeken Öztürk, şu biçimde konuştu:
“İçlerinde istiridye ve midyelerin bulunduğu kaseler, salamura edilmiş balıkların bulunduğu amforalar tespit edildi. Roma Devri’nde ‘garum’ ismi verilen balık sosu tüketiliyordu ve bu balık sosunun geç antik devirde de Efes’te devam ettirilmiş olduğunu ve beslenmede yer aldığını burada nazaranbiliyoruz. Arkeozoologlarımızın yaptığı incelemede şeftali, badem, zeytin, nohut, fasulye, bezelye tohumlarıyla karşılaşıldı. Tavuk, ördek üzere küçükbaş hayvanlar da tüketilmiş. Büyükbaş hayvanlardan daha fazlaca sığırın tüketilmiş olduğuna dair datalar ele geçti. ”
Beslenme alışkanlıklarının sosyoekonomik duruma bakılırsa değiştiğini lisana getiren Öztürk, 1400 yıl öncesine ait datalar elde ettiklerini, balıklardan da uskumru, palamut, istavrit, çipuranın tercih edildiğini kelamlarına ekledi.