‘Türk çay kültürü’ UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne girdi

taklaci09

Global Mod
Global Mod
Çay, bilhassa de ince belirli bardakta içilen çay Türklerin en büyük zevklerinden biri…

Bu kapsamda Türkiye ile Azerbaycan, ‘Türk çay kültürü’nün ‘Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne alınması için Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’ne (UNESCO) müracaat yaptı.



Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca hazırlanan ‘Türk çay kültürü’ adaylık evrakı, Fas’ta süren UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükümetlerarası 17. Komite Toplantısı’nda gündeme alındı.

Toplantı ile ‘Türk çay kültürü’, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne eklendi.



Çay eksperi ve tadımcısı Selin Göller, ‘Türk çay kültürü’nü ve çay demlemenin püf noktalarını anlattı.

Çayın Türk külçeşidinin değerli bir modülü olduğunu söz eden Göller, “7’den 70’e çay tüketen bir ülkeyiz. Küçük çocukların mamalarını çay ile hazırlarız. İmtihan hazırlığındaki üniversite öğrencilerinin sıcak dostudur. Sabah kahvaltısına çay ile başlarız.

Öğle, akşam yemeklerinin yanında çay içeriz. Hatta daha sonrasında aile sohbetlerimizde de çay demlenir. Dünyada en epey çay, Türkiye’de tüketiliyor.

Kişi başına yıllık ortalama 3 kilogram. Doğal bu oranlar siyah çay üzerinden bedellendiriliyor. Çay kültürümüz; beyaz, yeşil, sarı yahut soğuk çay üzere yeni tatlarla genişliyor” dedi.



Çay demlemenin teknikleri olduğunu, kullanılan gereçlerin de ehemmiyetine işaret eden Göller, “Demliğimizin bakır ya da porselen bulunmasına dikkat etmeliyiz. Çayımızın kaliteli ve gerçek işlenmiş bir çay olması ve gerçek bir yolla demlenmesi gerekiyor. Çay suyunun kaynatılmış ve bekletilmiş olması lazım.


Bir bardak çay için, bir çay kaşığı çay kullanıyoruz. Farklı demleme teknikleri olsa da; ağız tadıma uygun çayı evvel demliğe, çay üzerine su koyarak elde ediyorum. Demlikteki tüm çay yapraklarını ıslatacak biçimde yavaş yavaş suyu ekliyoruz.

Kapağını kapatıp 15 dakika demlenmeye bırakıyoruz. tıpkı zamandamlenme sürecinde tıpkı vakitte çayın tüketimi basamağında alttaki suyun kaynar vaziyette olmaması gerekiyor. Yoksa çay erken bayatlar. Demlediğiniz çayı ortalama 45 dakika içerisinde tüketmemiz lazım” diye konuştu.



Doğu Karadeniz’deki Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun vilayetlerinde 830 bin dekar alanda 1 milyon üretici aile tarafınca yapılan yaş çay tarımında; yıllık 1 milyon 250 bin ile 1 milyon 450 bin ton içinde değişen ölçüde eser hasadı gerçekleştiriliyor.

Üretilen yaş çay, 151’i özel kesim, 47’si Çaykur’a ilişkin 198 fabrikada işlenerek, yılda ortalama 250 bin ton kuru çay elde ediliyor. Dünya Çay Komitesi’nin hazırladığı ‘Dünya Çay Raporu’ neticelerina göre, yılda kişi başı en epey çay tüketen ülkeler sıralamasında 3 kilogram ile Türkiye birinci sırada yer alıyor.



Dünya çay üretiminde ise 2 milyon 270 bin ton ile Çin 1’inci, 1 milyon 210 bin ton ile Hindistan 2’nci, 475 bin ton ile Kenya 3’üncü, 329 bin ton ile Sri Lanka 4’üncü, Türkiye ise 250 bin ton ile 5’inci sırada yer alıyor.

Türkiye’de çayın yetiştirildiği Doğu Karadeniz’de üretici, emekçi ve başka dallarda yıllık yaklaşık 10 milyar TL gelir elde ediliyor.
 
Üst