Tabiat Varlıklarını Müdafaa Genel Müdürlüğü yetkililerinden aldığı bilgiye bakılırsa, Bakanlık, Türkiye’deki doğal mağaraların jeolojik ve ekolojik özelliklerini ortaya çıkarıyor.
Türkiye’de farklı statüler altında korunan ve çabucak hemen müdafaa altına alınmamış, özellikleri ve hoşlukları epey fazla bilinmeyen mağaraların her birinin “tabiat varlığı” olarak tescil edilmesi, muhafaza altına alınması için farklı bölgelerde projeler yürütülüyor.
Son 3 yılda Ankara, Antalya, Aydın, Bartın, Bursa, Denizli, Düzce, Elazığ, Eskişehir, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Karabük, Kastamonu, Kırklareli, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Niğde, Sinop, Tekirdağ, Trabzon, Uşak, Zonguldak’ta yapılan çalışmalarda 99 mağara tescil edilerek müdafaa altına alındı.
Bu kapsamda bugüne kadar 290 mağara tespit edildi.
Tamamı karasal olan mağaraların dikkat cazip özelliğini ise ortasında sarkıt, dikit, sütun ve perde üzere çökeller oluşturuyor. Birtakım mağaralarda da traverten, gölet ve akarsu bulunuyor.
Bakanlıktan yeni proje
Tabiat Varlıklarını Müdafaa Genel Müdürlüğünce bu yıl “Karasal ve Denizsel Mağaraların Araştırılması Projesi” başlatıldı.
Projeyle 27 karasal mağara, 3 deniz mağarasının tabiat varlığı olarak tescil edilmesi için araştırma çalışması yürütülecek. Çalışma yapılacak mağaraların bulunduğu vilayetler Konya, Kastamonu, Kocaeli, Eskişehir, İzmir, Bilecik, Muğla, Antalya, Isparta, Sakarya, Bursa, Bitlis, Trabzon, Sakarya, Karaman, Mersin.
Projeyle birinci defa 3 deniz mağiçinde araştırma yapılacak ve Antalya’nın Döşemealtı ilçesindeki Kırkgözler, Finike ilçesindeki Suluin ve Mersin’in Aydıncık ilçesindeki Kaynak mağaraları tescil edilip muhafaza altına alınacak.
Bakanlık, yapılacak araştırmalara ait hizmet alımı için ihaleye çıktı. Hizmeti sağlayacak firma ya da kuruluş, proje kapsamında mağaraların tabiat varlığı olarak tescili için gereken araştırmaları yürütecek.
Araştırmalar, jeolojik ve ekolojik olarak iki farklı kısımda gerçekleştirilecek. Mağaraların giriş ağzı ve müdafaa alanına temel olacak koordinatlar da üretilecek.
Araştırmalar kapsamında mağara etrafının genel jeolojisine ait olarak literatür araştırması, arazi incelemesi ve bölgenin tektonik gelişimi üzere bilgiler toplanacak. Mağaranın ortasında oluşan kayaç cinsine ait detaylı tanımlama yapılacak.
Ayrıyeten mağaraların hidrojeolojisine bakılacak. Mağaradan su çıkışı olup olmadığı ve bunun daima mi, mevsimsel mi gerçekleştiği, mağaradan çıkan suyun kaynağı araştırılacak. Mağaranın içerisinde karşılaşılan oluşumlar tanımlanacak. Her oluşum farklı başka fotoğraflanacak.
Mağara içerisindeki oksijen gazı düzeyi ölçülecek
Mağaralar klimatoloji istikametinden de incelenecek. Mağaranın ağzında yahut rastgele bir kısmında besbelli bir hava akımının varlığı araştırılarak hem haricindeki birebir vakitte ortasındaki sıcaklık ve mutlak nem pahaları ölçülecek. Bilhassa mağara içerisinde oksijen gazı düzeyi ölçülerek teneffüs açısından ziyanlı olabilecek öbür gazların varlığı da araştırılacak.
Mağaralardaki biyoçeşitlilik araştırılacak
Ekolojik araştırmalar kapsamında ise mağaranın sahip olduğu ekolojik şartlara bakılacak. Bu kapsamda mağarada var olan biyoçeşitlilik ögeleri araştırılacak.
Çalışmada mağaranın başta yarasalar olmak üzere tespiti yapılan canlılar için sağladığı habitat şartları ve bunların kıymetine ait ekolojik tespitlere yer verilecek. Ayrıyeten mağaralarda göğüslü cinsleri, omurgasız tipler, sürüngenlerin tespit edilmesi halinde tiplerinin belirlenmesi ve yarasa popülasyon tahlillerinin yapılması çalışmaları yürütülecek.
Deniz mağaralarında azami 78 ve 123 metre derinliğe dalışlar yapılacak. Dalış takımı üyelerinde, memleketler arası kuruluşlardan alınmış dalış sertifikasına sahip olması kaidesi aranacak.
Mağaranın derinliği ve ebatlarını gözeterek faal biçimde operasyon yapabilmek için dalgıç için itici sistem aygıtları kullanılacak.
Deniz mağaralarında da omurgalı-omurgasız tiplerin tespit edilmesi halinde cinslerinin belirlenmesi çalışmaları yapılacak.
Çalışmalar sırasında mağaranın jeolojik, jeomorfolojik, hidrojeolojik ve öbür yapısal durumları ve mağara ekolojisini yansıtan fotoğraf ile görüntüler çekilecek.
Elde edilen bu bilgiler ışığında tabiat varlığı olarak tescil edilecek mağaralar ve ortasında yaşayan canlılar muhafaza altına alınacak.
25 yeni canlı tipi
Mağara ekosistemleri, güçlü biyolojik çeşitliliğe konut sahipliği yaparken, başta yarasalar olmak üzere çeşitli omurgalılar (bazı kemiriciler, kurbağalar, sürüngenler vb.), çeşitli omurgasızlar ve endemik bitki cinsleri için uygun üreme ve ömür imkanı sunuyor.
Yapılan çalışmalarda tespit edilen mağaralarda, ortalarında az görülen tipler olmak üzere epey sayıda hayvana ilişkin bulgulara rastlandı, 25 yeni canlı tipi bilim dünyasına kazandırıldı. Bu yeni tiplerin çoğunluğunu omurgasızlar oluşturuyor.
Türkiye’de farklı statüler altında korunan ve çabucak hemen müdafaa altına alınmamış, özellikleri ve hoşlukları epey fazla bilinmeyen mağaraların her birinin “tabiat varlığı” olarak tescil edilmesi, muhafaza altına alınması için farklı bölgelerde projeler yürütülüyor.
Son 3 yılda Ankara, Antalya, Aydın, Bartın, Bursa, Denizli, Düzce, Elazığ, Eskişehir, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Karabük, Kastamonu, Kırklareli, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Niğde, Sinop, Tekirdağ, Trabzon, Uşak, Zonguldak’ta yapılan çalışmalarda 99 mağara tescil edilerek müdafaa altına alındı.
Bu kapsamda bugüne kadar 290 mağara tespit edildi.
Tamamı karasal olan mağaraların dikkat cazip özelliğini ise ortasında sarkıt, dikit, sütun ve perde üzere çökeller oluşturuyor. Birtakım mağaralarda da traverten, gölet ve akarsu bulunuyor.
Bakanlıktan yeni proje
Tabiat Varlıklarını Müdafaa Genel Müdürlüğünce bu yıl “Karasal ve Denizsel Mağaraların Araştırılması Projesi” başlatıldı.
Projeyle 27 karasal mağara, 3 deniz mağarasının tabiat varlığı olarak tescil edilmesi için araştırma çalışması yürütülecek. Çalışma yapılacak mağaraların bulunduğu vilayetler Konya, Kastamonu, Kocaeli, Eskişehir, İzmir, Bilecik, Muğla, Antalya, Isparta, Sakarya, Bursa, Bitlis, Trabzon, Sakarya, Karaman, Mersin.
Projeyle birinci defa 3 deniz mağiçinde araştırma yapılacak ve Antalya’nın Döşemealtı ilçesindeki Kırkgözler, Finike ilçesindeki Suluin ve Mersin’in Aydıncık ilçesindeki Kaynak mağaraları tescil edilip muhafaza altına alınacak.
Bakanlık, yapılacak araştırmalara ait hizmet alımı için ihaleye çıktı. Hizmeti sağlayacak firma ya da kuruluş, proje kapsamında mağaraların tabiat varlığı olarak tescili için gereken araştırmaları yürütecek.
Araştırmalar, jeolojik ve ekolojik olarak iki farklı kısımda gerçekleştirilecek. Mağaraların giriş ağzı ve müdafaa alanına temel olacak koordinatlar da üretilecek.
Araştırmalar kapsamında mağara etrafının genel jeolojisine ait olarak literatür araştırması, arazi incelemesi ve bölgenin tektonik gelişimi üzere bilgiler toplanacak. Mağaranın ortasında oluşan kayaç cinsine ait detaylı tanımlama yapılacak.
Ayrıyeten mağaraların hidrojeolojisine bakılacak. Mağaradan su çıkışı olup olmadığı ve bunun daima mi, mevsimsel mi gerçekleştiği, mağaradan çıkan suyun kaynağı araştırılacak. Mağaranın içerisinde karşılaşılan oluşumlar tanımlanacak. Her oluşum farklı başka fotoğraflanacak.
Mağara içerisindeki oksijen gazı düzeyi ölçülecek
Mağaralar klimatoloji istikametinden de incelenecek. Mağaranın ağzında yahut rastgele bir kısmında besbelli bir hava akımının varlığı araştırılarak hem haricindeki birebir vakitte ortasındaki sıcaklık ve mutlak nem pahaları ölçülecek. Bilhassa mağara içerisinde oksijen gazı düzeyi ölçülerek teneffüs açısından ziyanlı olabilecek öbür gazların varlığı da araştırılacak.
Mağaralardaki biyoçeşitlilik araştırılacak
Ekolojik araştırmalar kapsamında ise mağaranın sahip olduğu ekolojik şartlara bakılacak. Bu kapsamda mağarada var olan biyoçeşitlilik ögeleri araştırılacak.
Çalışmada mağaranın başta yarasalar olmak üzere tespiti yapılan canlılar için sağladığı habitat şartları ve bunların kıymetine ait ekolojik tespitlere yer verilecek. Ayrıyeten mağaralarda göğüslü cinsleri, omurgasız tipler, sürüngenlerin tespit edilmesi halinde tiplerinin belirlenmesi ve yarasa popülasyon tahlillerinin yapılması çalışmaları yürütülecek.
Deniz mağaralarında azami 78 ve 123 metre derinliğe dalışlar yapılacak. Dalış takımı üyelerinde, memleketler arası kuruluşlardan alınmış dalış sertifikasına sahip olması kaidesi aranacak.
Mağaranın derinliği ve ebatlarını gözeterek faal biçimde operasyon yapabilmek için dalgıç için itici sistem aygıtları kullanılacak.
Deniz mağaralarında da omurgalı-omurgasız tiplerin tespit edilmesi halinde cinslerinin belirlenmesi çalışmaları yapılacak.
Çalışmalar sırasında mağaranın jeolojik, jeomorfolojik, hidrojeolojik ve öbür yapısal durumları ve mağara ekolojisini yansıtan fotoğraf ile görüntüler çekilecek.
Elde edilen bu bilgiler ışığında tabiat varlığı olarak tescil edilecek mağaralar ve ortasında yaşayan canlılar muhafaza altına alınacak.
25 yeni canlı tipi
Mağara ekosistemleri, güçlü biyolojik çeşitliliğe konut sahipliği yaparken, başta yarasalar olmak üzere çeşitli omurgalılar (bazı kemiriciler, kurbağalar, sürüngenler vb.), çeşitli omurgasızlar ve endemik bitki cinsleri için uygun üreme ve ömür imkanı sunuyor.
Yapılan çalışmalarda tespit edilen mağaralarda, ortalarında az görülen tipler olmak üzere epey sayıda hayvana ilişkin bulgulara rastlandı, 25 yeni canlı tipi bilim dünyasına kazandırıldı. Bu yeni tiplerin çoğunluğunu omurgasızlar oluşturuyor.