Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta yerel yönetimin BM kararına rağmen Perşembe günü 2. Dünya Savaşı anıtını kaldırmaya başlamasının ardından tartışma çıktı.
Düşen Kızıl Ordu askerleri için Stalin döneminden kalma anıtın (yukarıda resmedilmiştir) kaldırılması kararını eleştirenler, bunun bölücü olduğunu ve Rusya’ya bir propaganda zaferi kazandırdığını iddia ediyor.
Ancak destekçiler, bunun Litvanya’daki Sovyet işgalinin acı verici bir hatırlatıcısı olduğunu ve Rusya’nın Ukrayna’daki savaşının ortasında Kiev’le dayanışma göstermek için kaldırılması gerektiğini söylüyorlar.
Görevden alınmaya karşı dilekçe verenleri temsil eden avukat Profesör Stanislovas Tomas, Euronews’e hareketin Moskova’ya bir propaganda zaferi kazandıracağını söyledi.
“Putin’in Rusları harekete geçirmek için [Antakalnis] mezarlığındaki anıtın yıkılmasına ihtiyacı var, böylece ‘Rus kültürünün temel unsurlarını yok ediyorlar, Hitler’i destekliyorlar’ diyebilir.”
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, defalarca Ukrayna’yı işgal etmenin ülkesini Kiev’deki aşırı sağcı neo-Nazilerden korumak için gerekli olduğunu iddia etti. iştenuzmanlar tarafından “açık ve basit bir yalan” olarak.
Prof Tomas, 20 kişilik dilekçe grubunun Ukrayna savaşına karşı olduğunu ve bir gün Rusya’nın başka bir lider tarafından yönetilmesini umduğunu söyledi.
Vilnius’taki yerel yetkililer, anıtın tarihi ve siyasi nedenlerle kaldırılması gerektiğini söyleyerek buna karşı çıkıyor.
Vilnius belediye başkanı Remigijus Šimašius Euronews’e yaptığı açıklamada, “Sovyet işgalinin son sembollerinden birini şehrimizden kaldırmanın zamanı geldi” dedi ve kararın “yersiz Rus işgaline bir yanıt olarak” alındığını da sözlerine ekledi. Ukrayna’ya yönelik saldırganlık”.
Vilnius belediyesinin “yıllar boyunca şehri Sovyet sembollerinden – anıtlar, heykeller ve eski işgalcilere ait diğer hatıralardan – sürekli olarak temizlediğini” kaydetti.
“Özniteliklerin çoğu kaldırıldı, Litvanya 1991’de [SSCB’den] bağımsızlığını yeniden kazandı” dedi.
Küçük Baltık ülkesi, 1944’te Rus kuvvetleri tarafından işgal edildi ve SSCB’nin bir parçası oldu. Bazı Litvanyalılar Rusya’yı ekonomik durgunluktan sorumlu tutuyor ve bu süre zarfında onun siyasi kontrolünü eleştiriyor, ancak diğerleri SSCB’ye daha olumlu bakıyor.
Euronews’e konuşan Prof Tomas, üç hafta içinde tamamlanması planlanan heykelin kaldırılmasının Litvanya’nın Rusça konuşan azınlığı ile daha geniş nüfusu arasında bir boşluk yaratacağından korkuyordu.
Bu eylemler Rus halkını Putin’e doğru itecek” dedi. “Ülkenin sakinlerini düşman yapmak yerine … onları Avrupa toplumunun değerlerine ikna etmek için Litvanya’daki Rus nüfusuna [ulaşmalısın]”.
Rusça konuşanlar, Litvanya’daki en büyük ikinci azınlıktır ve nüfusun yaklaşık %5’ini oluşturur. Birçoğu ülkede doğup büyüdü.
İnsanlar, 9 Mayıs 2019 Perşembe, Vilnius, Litvanya’daki Antakalnis anıtında İkinci Dünya Savaşı’nda savaşan akrabalarının portrelerini tutuyor.
Taşınmaya karşı olanlar, İkinci Dünya Savaşı’nda (2. Dünya Savaşı) Nazi Almanyası’nda savaşırken ölenlerin mezarlarına saygısızlık ederek, kaldırma işlemi sırasında araçların mezar alanlarının üzerinden geçeceğini ve mezar taşlarının yerinden oynayacağını iddia ediyor.
Prof Tomas, “İnsanların o mezarlıkta bulunan akrabaları var […] anıt atalarımızı, İkinci Dünya Savaşı’nın kahramanlarını, cesur askerleri temsil ediyor” dedi. “Ukrayna’daki savaş nedeniyle genel bir Rus düşmanlığı var. Ama Ukrayna’daki savaşın İkinci Dünya Savaşı ile hiçbir ilgisi yok.”
Šimašius, bu iddiaları yanlış olarak şiddetle reddetti.
Tüm bu süreç boyunca hiçbir mezar veya mezar taşı kaldırılmayacak veya zarar verilmeyecek ve böyle bir niyet asla olmadı” dedi. “Tüm operasyonlar, tüm uluslararası düzenlemelere azami saygı gösterilerek uygulanıyor. Sovyet propaganda dikilitaşları basitçe mezarlık bölgesinden çıkarılacak ve saklanmak üzere bir alana götürülecek.”
İkinci Dünya Savaşı’nda hem Sovyet hem de Alman ordularında savaşan yaklaşık 25.000 Litvanya askerinin öldürüldüğü tahmin ediliyor.
Anıtın bulunduğu mezarlık, Litvanyalılar tarafından savaşın bitişinin yıldönümünü kutlamak için kullanılıyor.
Litvanyalı bir Yahudi olduğunu söyleyen Prof Tomas, sınır dışı etme konusunda ikiyüzlülük olarak gördüğü şeyi seslendirdi.
Litvanya’nın aşırı sağcılar ve 1941’de yaklaşık 200.000 Yahudi’nin katledildiği Litvanya soykırımına katılanlar için anıtlar diktiğini iddia etti.
2019’da kaldırılana kadar Litvanya Bilimler Akademisi, o yıl 1.800 Yahudi’nin öldürülmesi emrini veren Jonas Noreika’nın anısına bir plaket sergiledi. Daha sonra, 1947’deki idamına kadar bir avukat ve anti-Sovyet direnişinin organizatörü oldu.
Mayıs ayında, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi geçici bir önlem alarak Vilnius belediyesini anıtın kaldırılmasını ertelemeye sevk etti.
Litvanyalı bir medya kuruluşu olan LRT’nin bildirdiğine göre, kendilerine “etnik Ruslar” adını veren bir grup BM organına müdahale etmesi için dilekçe verdi.
Ancak Šimašius’a göre BM’ye yanıltıcı bilgiler verildi.
“Birleşmiş Milletler Komitesi’nin, Litvanya’yı aşağılamak için suçlayıcı açıklamalarda bulunmak isteyenler tarafından yanlış yönlendirilmesi talihsizliktir” dedi. “Suçlamaları doğru değil”
İnsan Hakları Komitesi dava hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
Düşen Kızıl Ordu askerleri için Stalin döneminden kalma anıtın (yukarıda resmedilmiştir) kaldırılması kararını eleştirenler, bunun bölücü olduğunu ve Rusya’ya bir propaganda zaferi kazandırdığını iddia ediyor.
Ancak destekçiler, bunun Litvanya’daki Sovyet işgalinin acı verici bir hatırlatıcısı olduğunu ve Rusya’nın Ukrayna’daki savaşının ortasında Kiev’le dayanışma göstermek için kaldırılması gerektiğini söylüyorlar.
Görevden alınmaya karşı dilekçe verenleri temsil eden avukat Profesör Stanislovas Tomas, Euronews’e hareketin Moskova’ya bir propaganda zaferi kazandıracağını söyledi.
“Putin’in Rusları harekete geçirmek için [Antakalnis] mezarlığındaki anıtın yıkılmasına ihtiyacı var, böylece ‘Rus kültürünün temel unsurlarını yok ediyorlar, Hitler’i destekliyorlar’ diyebilir.”
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, defalarca Ukrayna’yı işgal etmenin ülkesini Kiev’deki aşırı sağcı neo-Nazilerden korumak için gerekli olduğunu iddia etti. iştenuzmanlar tarafından “açık ve basit bir yalan” olarak.
Prof Tomas, 20 kişilik dilekçe grubunun Ukrayna savaşına karşı olduğunu ve bir gün Rusya’nın başka bir lider tarafından yönetilmesini umduğunu söyledi.
Vilnius’taki yerel yetkililer, anıtın tarihi ve siyasi nedenlerle kaldırılması gerektiğini söyleyerek buna karşı çıkıyor.
Vilnius belediye başkanı Remigijus Šimašius Euronews’e yaptığı açıklamada, “Sovyet işgalinin son sembollerinden birini şehrimizden kaldırmanın zamanı geldi” dedi ve kararın “yersiz Rus işgaline bir yanıt olarak” alındığını da sözlerine ekledi. Ukrayna’ya yönelik saldırganlık”.
Vilnius belediyesinin “yıllar boyunca şehri Sovyet sembollerinden – anıtlar, heykeller ve eski işgalcilere ait diğer hatıralardan – sürekli olarak temizlediğini” kaydetti.
“Özniteliklerin çoğu kaldırıldı, Litvanya 1991’de [SSCB’den] bağımsızlığını yeniden kazandı” dedi.
Küçük Baltık ülkesi, 1944’te Rus kuvvetleri tarafından işgal edildi ve SSCB’nin bir parçası oldu. Bazı Litvanyalılar Rusya’yı ekonomik durgunluktan sorumlu tutuyor ve bu süre zarfında onun siyasi kontrolünü eleştiriyor, ancak diğerleri SSCB’ye daha olumlu bakıyor.
Euronews’e konuşan Prof Tomas, üç hafta içinde tamamlanması planlanan heykelin kaldırılmasının Litvanya’nın Rusça konuşan azınlığı ile daha geniş nüfusu arasında bir boşluk yaratacağından korkuyordu.
Bu eylemler Rus halkını Putin’e doğru itecek” dedi. “Ülkenin sakinlerini düşman yapmak yerine … onları Avrupa toplumunun değerlerine ikna etmek için Litvanya’daki Rus nüfusuna [ulaşmalısın]”.
Rusça konuşanlar, Litvanya’daki en büyük ikinci azınlıktır ve nüfusun yaklaşık %5’ini oluşturur. Birçoğu ülkede doğup büyüdü.
İnsanlar, 9 Mayıs 2019 Perşembe, Vilnius, Litvanya’daki Antakalnis anıtında İkinci Dünya Savaşı’nda savaşan akrabalarının portrelerini tutuyor.
Taşınmaya karşı olanlar, İkinci Dünya Savaşı’nda (2. Dünya Savaşı) Nazi Almanyası’nda savaşırken ölenlerin mezarlarına saygısızlık ederek, kaldırma işlemi sırasında araçların mezar alanlarının üzerinden geçeceğini ve mezar taşlarının yerinden oynayacağını iddia ediyor.
Prof Tomas, “İnsanların o mezarlıkta bulunan akrabaları var […] anıt atalarımızı, İkinci Dünya Savaşı’nın kahramanlarını, cesur askerleri temsil ediyor” dedi. “Ukrayna’daki savaş nedeniyle genel bir Rus düşmanlığı var. Ama Ukrayna’daki savaşın İkinci Dünya Savaşı ile hiçbir ilgisi yok.”
Šimašius, bu iddiaları yanlış olarak şiddetle reddetti.
Tüm bu süreç boyunca hiçbir mezar veya mezar taşı kaldırılmayacak veya zarar verilmeyecek ve böyle bir niyet asla olmadı” dedi. “Tüm operasyonlar, tüm uluslararası düzenlemelere azami saygı gösterilerek uygulanıyor. Sovyet propaganda dikilitaşları basitçe mezarlık bölgesinden çıkarılacak ve saklanmak üzere bir alana götürülecek.”
İkinci Dünya Savaşı’nda hem Sovyet hem de Alman ordularında savaşan yaklaşık 25.000 Litvanya askerinin öldürüldüğü tahmin ediliyor.
Anıtın bulunduğu mezarlık, Litvanyalılar tarafından savaşın bitişinin yıldönümünü kutlamak için kullanılıyor.
Litvanyalı bir Yahudi olduğunu söyleyen Prof Tomas, sınır dışı etme konusunda ikiyüzlülük olarak gördüğü şeyi seslendirdi.
Litvanya’nın aşırı sağcılar ve 1941’de yaklaşık 200.000 Yahudi’nin katledildiği Litvanya soykırımına katılanlar için anıtlar diktiğini iddia etti.
2019’da kaldırılana kadar Litvanya Bilimler Akademisi, o yıl 1.800 Yahudi’nin öldürülmesi emrini veren Jonas Noreika’nın anısına bir plaket sergiledi. Daha sonra, 1947’deki idamına kadar bir avukat ve anti-Sovyet direnişinin organizatörü oldu.
Mayıs ayında, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi geçici bir önlem alarak Vilnius belediyesini anıtın kaldırılmasını ertelemeye sevk etti.
Litvanyalı bir medya kuruluşu olan LRT’nin bildirdiğine göre, kendilerine “etnik Ruslar” adını veren bir grup BM organına müdahale etmesi için dilekçe verdi.
Ancak Šimašius’a göre BM’ye yanıltıcı bilgiler verildi.
“Birleşmiş Milletler Komitesi’nin, Litvanya’yı aşağılamak için suçlayıcı açıklamalarda bulunmak isteyenler tarafından yanlış yönlendirilmesi talihsizliktir” dedi. “Suçlamaları doğru değil”
İnsan Hakları Komitesi dava hakkında yorum yapmaktan kaçındı.