Belarus anayasasında yapılması önerilen değişikliklerin yer aldığı taslak evrak, dün kamuoyunda tartışılmak üzere yayınlandı. NATO’nun Belarus’a yönelik tavrı niçiniyle gündeme gelen ‘nükleer silah’ konusu, yeni anayasa tartışmalarıyla bir daha alevlendi.
Belarus’ta 2004 yılında revize edilen anayasada, “Belarus, topraklarını nükleer silahlardan arındırılmış bölge yapmayı ve devletin tarafsız olmasını sağlamayı amaçlar” sözü yer alırken, yeni taslak dokümanda bu tabirin yerine “Belarus’un kendi topraklarından öteki devletlere yönelik askeri taarruz dışlanıyor” hususuna yer verildi.
Önerilen bu değişiklik, Belarus’un topraklarına nükleer silah yerleştirilmesine müsaade verebileceği halinde yorumlandı.
Lukaşenko, 2035’e kadar koltukta oturmaya devam edebilir
Anayasada yapılması önerilen değişiklikler, Devlet Lideri Aleksandr Lukaşenko’nun 2035 yılına kadar nazaranvde kalmasına imkan sağlayabilir.
Hakikaten, “Aynı kişi en çok iki devir devlet lideri olabilecek” ve “Devlet başkanlığı devirlerinin sayısındaki sınırlama, yeni seçilen Devlet Liderinin misyona başlamasından daha sonra yürürlüğe girecek” unsurları, 2025 yılında vazife müddeti dolacak Lukaşenko’nun 27 yılı aşkın bir müddetdir oturduğu koltukta 10 yıl daha oturmasının önünü açabilir.
Anayasa revizyonları ile ilgili referandumun en geç 2022’nin şubat ayına kadar yapılması gerekecek, halk oylamasından evvel ise yeni anayasa kamuoyunda tartışılacak.
Anayasa ıslahatı süreci, Lukaşenko tarafınca biroldukça kere ülkenin en üst konumundan istifa edeceğinin habercisi olarak sunulmuştu. Lukaşenko’ya nazaran, bu nazaranv bilinmeyen bir devlet liderine verilemez, çünkü bu bir felakete niye olur.
Lukaşenko hayatını kaybederse, idare Belarus Güvenlik Kurulu’na geçecek
Daha evvel Lukaşenko, hayatını kaybetmesi halinde idare yetkilerinin Belarus Güvenlik Kurulu’na periyodunu önbakılırsan kararnameyi imzalamıştı.
Kararnameye bakılırsa Lukaşenko’nun bir suikast, terör aksiyonu, dış saldırganlık ve öteki şiddet hareketleri kararında hayatını kaybetmesi halinde ülkede derhal olağanüstü hal yahut sıkı idare ilan edilecek ve resmi kurumlar ile yetkililer Güvenlik Kurulu’nun alacağı kararlara göre hareket edecek. Güvenlik Kurulu’nun alacağı kararlar herkes için bağlayıcı olacak ve şartsız olarak yerine getirilecek. Kararlar, Güvenlik Kurulu’nda yapılacak bilinmeyen oylamada oy oldukcaluğuyla lakin üyelerin en az üçte ikisinin oyuyla alınacak.
Güvenlik Kurulu’na başkanlık edecek başbakan, resmi kurumların ve öbür kuruluşların yöneticilerinin, öbür yetkililerin kararları uygulamaması halinde onları nazaranvde alabilecek ve diğerlerini atayabilecek.
Stolteberg ve Lukaşenko’dan ‘nükleer silah restleşmesi’
Aralık başında NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Almanya’nın nükleer silahtan vazgeçmesi durumunda bu silahları Almanya’nın doğusundakiler de dahil öbür Avrupa ülkelerine yerleştirebileceklerini söylemişti.
Stoltenberg’e cevap veren Aleksandr Lukaşenko da, Sovyetler Birliği dağıldıktan daha sonra ülkede kalan binlerce nükleer başlığın Rusya’ya tahliye edildiğini anımsatarak “Bu durumda, Putin’e nükleer silahları Belarus’a iade etmesini önereceğim” tabirini kullanmıştı.
Bunun üzerine geri adım atan Stoltenberg, İttifak’ın Almanya’daki nükleer silahları öbür ülkelere konuşlandırma planı olmadığını belirtmişti.
Belarus’ta 2004 yılında revize edilen anayasada, “Belarus, topraklarını nükleer silahlardan arındırılmış bölge yapmayı ve devletin tarafsız olmasını sağlamayı amaçlar” sözü yer alırken, yeni taslak dokümanda bu tabirin yerine “Belarus’un kendi topraklarından öteki devletlere yönelik askeri taarruz dışlanıyor” hususuna yer verildi.
Önerilen bu değişiklik, Belarus’un topraklarına nükleer silah yerleştirilmesine müsaade verebileceği halinde yorumlandı.
Lukaşenko, 2035’e kadar koltukta oturmaya devam edebilir
Anayasada yapılması önerilen değişiklikler, Devlet Lideri Aleksandr Lukaşenko’nun 2035 yılına kadar nazaranvde kalmasına imkan sağlayabilir.
Hakikaten, “Aynı kişi en çok iki devir devlet lideri olabilecek” ve “Devlet başkanlığı devirlerinin sayısındaki sınırlama, yeni seçilen Devlet Liderinin misyona başlamasından daha sonra yürürlüğe girecek” unsurları, 2025 yılında vazife müddeti dolacak Lukaşenko’nun 27 yılı aşkın bir müddetdir oturduğu koltukta 10 yıl daha oturmasının önünü açabilir.
Anayasa revizyonları ile ilgili referandumun en geç 2022’nin şubat ayına kadar yapılması gerekecek, halk oylamasından evvel ise yeni anayasa kamuoyunda tartışılacak.
Anayasa ıslahatı süreci, Lukaşenko tarafınca biroldukça kere ülkenin en üst konumundan istifa edeceğinin habercisi olarak sunulmuştu. Lukaşenko’ya nazaran, bu nazaranv bilinmeyen bir devlet liderine verilemez, çünkü bu bir felakete niye olur.
Lukaşenko hayatını kaybederse, idare Belarus Güvenlik Kurulu’na geçecek
Daha evvel Lukaşenko, hayatını kaybetmesi halinde idare yetkilerinin Belarus Güvenlik Kurulu’na periyodunu önbakılırsan kararnameyi imzalamıştı.
Kararnameye bakılırsa Lukaşenko’nun bir suikast, terör aksiyonu, dış saldırganlık ve öteki şiddet hareketleri kararında hayatını kaybetmesi halinde ülkede derhal olağanüstü hal yahut sıkı idare ilan edilecek ve resmi kurumlar ile yetkililer Güvenlik Kurulu’nun alacağı kararlara göre hareket edecek. Güvenlik Kurulu’nun alacağı kararlar herkes için bağlayıcı olacak ve şartsız olarak yerine getirilecek. Kararlar, Güvenlik Kurulu’nda yapılacak bilinmeyen oylamada oy oldukcaluğuyla lakin üyelerin en az üçte ikisinin oyuyla alınacak.
Güvenlik Kurulu’na başkanlık edecek başbakan, resmi kurumların ve öbür kuruluşların yöneticilerinin, öbür yetkililerin kararları uygulamaması halinde onları nazaranvde alabilecek ve diğerlerini atayabilecek.
Stolteberg ve Lukaşenko’dan ‘nükleer silah restleşmesi’
Aralık başında NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Almanya’nın nükleer silahtan vazgeçmesi durumunda bu silahları Almanya’nın doğusundakiler de dahil öbür Avrupa ülkelerine yerleştirebileceklerini söylemişti.
Stoltenberg’e cevap veren Aleksandr Lukaşenko da, Sovyetler Birliği dağıldıktan daha sonra ülkede kalan binlerce nükleer başlığın Rusya’ya tahliye edildiğini anımsatarak “Bu durumda, Putin’e nükleer silahları Belarus’a iade etmesini önereceğim” tabirini kullanmıştı.
Bunun üzerine geri adım atan Stoltenberg, İttifak’ın Almanya’daki nükleer silahları öbür ülkelere konuşlandırma planı olmadığını belirtmişti.