Her gün enteresan ayrıntıları sunmayı hedeflediğimiz içeriklerimize bugün bir yenisini daha ekliyoruz. Psikiyatri tarihinde bir dönüm noktası kabul edilen “Rosenhan Deneyi” ini hiç duymadıysanız buyurun sizi bu biçimde alalım. Siz kahvenizi ve çayınızı yudumlarken, sizi tarihe geçen bir deneyin ortasına götürelim.
Psikiyatri tarihinde dönüm noktası: Rosenhan deneyi
Stanford Üniversitesi Psikoloji kısmı öğretim üyelerinden David Rosenhan “Acaba bireye akıl hastası teşhisini hakikat biçimde koyabiliyor muyuz?” sorusuna karşılık bulmak için deneyin bir seyahat esnasında ortaya çıktığı biliniyor.
1969-1973 yılları içinde yapılan deney, Rosenhan’ı da barındıran üç psikolog, bir psikiyatri, bir öğrenci, bir pedagog, bir konut hanımı ve bir ressamdan oluşan daha evvel psikiyatrik teşhis almamış sekiz kişilik bir grubun, ABD’nin farklı eyaletlerinden hastanelerine başvurması ile başlıyor.
Deneyin yapıldığı hastanelerden birisi
Bahsi geçen bu grubun (Hasta olmayan kişiler) hastanelere kabul edildikten daha sonra yapacakları tek bir şey vardı: olağan davranmak. Yatışlar gerçekleştirildikten daha sonra, takım planlandığı üzere olağan (!) davranışlar sergileyip, artık güzel olduklarını belirtmişlerdir. Enteresandır ki bu duruma karşın hastane idaresi bireylerin hasta olmadığına ikna olmadıkları için tedaviye devam etmeleridir.
Yani özetlemek gerekirse özetlersek, hasta olmayan şahıslar meczup hastanesine gidip hasta beşerlerle bir arada yatıyor ve uzunca bir tedavi sürecine tabi tutuluyorlar. Ve bu hastalar olağan olduklarını bilerek hastane idaresine sonrasındasında durumu bildiriyor lakin hastane meczup hastanesi olduğu için tabipler buna ikna olmayıp “Sizde delisiniz” diyerek tedaviye devam ediyorlar. zatenız tam bir paradoks bir durum yaşanmış. Çünkü hastanede bulunan tabipler, insanları, hasta olmasalar bile orada kaldıkları için mecnun tanısı koyup damgalamaları nitekim değişiktir.
Bu süreçte bireyler olağan davranış ve tavırlarını sergileyip, güzel olduklarını tabir etmelerine karşın en erken taburcu yedi günde “hastalığın remisyonda” olduğu bildirilip, bu müddet zarfından daha sonra taburcu edilmişlerdir. En uzun müddet kalan hasta ise 52 günde bir daha hastalık remisyonda durumu ile taburcu edilmiştir.
Sekiz kişilik deney grubundan yedisine şizofren ve birine manik-depresif psikoz halinde teşhis koyulmuştur. Yani sağlıklı bireyler hiç bir sıkıntıları olmamasına karşın damgalanmaya maruz bırakılmışlardır.
Rosenhan, makalesinin birinci kısmını yayınladıktan daha sonra büyük reaksiyon görmüş ve tartışmalara yol açmıştır. Bilhassa bir hastane Rosenhan’a karşı çıkıp, grubuna güvendiğini ve asla bu biçimde bir durumu kabul etmeyeceklerini belirterek Rosenhan ile bağlantıya geçip üç ay boyunca hastanelerine geçersiz hasta göndermesini talep etmiştir. Rosenhan bunu kabul etmiş ve üç aylık bu süreç başlamıştır. Üç ayın sonunda hastane idaresi yapılan 193 müracaattan 41′ inin düzmece hasta olduğunu düşündüklerini ve 19′ unun ise muhakkak uydurma olduğunu açıklamıştır. Fakat ortada Rosenhan’ ın hastaneye hiç bir uydurma hasta göndermediği gerçeği de vardır.
Rosenhan, makalesini 1973′ te yayınladıktan daha sonra Amerikan Psikiyatri Derneği “Akıl Hastalıklarının Ayırıcı Tanısı Elkitabı (DSM)” isimli kural rehberini resmen bir daha yazmıştır. Rosenhan’ ın gerçekleştirdiği bu deney yargılama sistemlerinde de bir fazlaca değişikliğe gidilmesine sebep olmuş ve tarihe geçmiştir.
Psikiyatri tarihinde dönüm noktası: Rosenhan deneyi
Stanford Üniversitesi Psikoloji kısmı öğretim üyelerinden David Rosenhan “Acaba bireye akıl hastası teşhisini hakikat biçimde koyabiliyor muyuz?” sorusuna karşılık bulmak için deneyin bir seyahat esnasında ortaya çıktığı biliniyor.
1969-1973 yılları içinde yapılan deney, Rosenhan’ı da barındıran üç psikolog, bir psikiyatri, bir öğrenci, bir pedagog, bir konut hanımı ve bir ressamdan oluşan daha evvel psikiyatrik teşhis almamış sekiz kişilik bir grubun, ABD’nin farklı eyaletlerinden hastanelerine başvurması ile başlıyor.
Deneyin yapıldığı hastanelerden birisi
Bahsi geçen bu grubun (Hasta olmayan kişiler) hastanelere kabul edildikten daha sonra yapacakları tek bir şey vardı: olağan davranmak. Yatışlar gerçekleştirildikten daha sonra, takım planlandığı üzere olağan (!) davranışlar sergileyip, artık güzel olduklarını belirtmişlerdir. Enteresandır ki bu duruma karşın hastane idaresi bireylerin hasta olmadığına ikna olmadıkları için tedaviye devam etmeleridir.
Yani özetlemek gerekirse özetlersek, hasta olmayan şahıslar meczup hastanesine gidip hasta beşerlerle bir arada yatıyor ve uzunca bir tedavi sürecine tabi tutuluyorlar. Ve bu hastalar olağan olduklarını bilerek hastane idaresine sonrasındasında durumu bildiriyor lakin hastane meczup hastanesi olduğu için tabipler buna ikna olmayıp “Sizde delisiniz” diyerek tedaviye devam ediyorlar. zatenız tam bir paradoks bir durum yaşanmış. Çünkü hastanede bulunan tabipler, insanları, hasta olmasalar bile orada kaldıkları için mecnun tanısı koyup damgalamaları nitekim değişiktir.
Bu süreçte bireyler olağan davranış ve tavırlarını sergileyip, güzel olduklarını tabir etmelerine karşın en erken taburcu yedi günde “hastalığın remisyonda” olduğu bildirilip, bu müddet zarfından daha sonra taburcu edilmişlerdir. En uzun müddet kalan hasta ise 52 günde bir daha hastalık remisyonda durumu ile taburcu edilmiştir.
Sekiz kişilik deney grubundan yedisine şizofren ve birine manik-depresif psikoz halinde teşhis koyulmuştur. Yani sağlıklı bireyler hiç bir sıkıntıları olmamasına karşın damgalanmaya maruz bırakılmışlardır.
Rosenhan, makalesinin birinci kısmını yayınladıktan daha sonra büyük reaksiyon görmüş ve tartışmalara yol açmıştır. Bilhassa bir hastane Rosenhan’a karşı çıkıp, grubuna güvendiğini ve asla bu biçimde bir durumu kabul etmeyeceklerini belirterek Rosenhan ile bağlantıya geçip üç ay boyunca hastanelerine geçersiz hasta göndermesini talep etmiştir. Rosenhan bunu kabul etmiş ve üç aylık bu süreç başlamıştır. Üç ayın sonunda hastane idaresi yapılan 193 müracaattan 41′ inin düzmece hasta olduğunu düşündüklerini ve 19′ unun ise muhakkak uydurma olduğunu açıklamıştır. Fakat ortada Rosenhan’ ın hastaneye hiç bir uydurma hasta göndermediği gerçeği de vardır.
Rosenhan, makalesini 1973′ te yayınladıktan daha sonra Amerikan Psikiyatri Derneği “Akıl Hastalıklarının Ayırıcı Tanısı Elkitabı (DSM)” isimli kural rehberini resmen bir daha yazmıştır. Rosenhan’ ın gerçekleştirdiği bu deney yargılama sistemlerinde de bir fazlaca değişikliğe gidilmesine sebep olmuş ve tarihe geçmiştir.