Anadolu beyliklerinden Mengücekoğulları devrinde 1228 yılında yaptırılan, “Görmeden ölmeyin” sloganıyla tanıtılan ve Avrupalı bilim insanlarınca “Anadolu’nun El-Hamrası” olarak nitelendirilen Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası, mimarisiyle dikkati çekiyor.
Anadolu erken devir mimarisinin en seçkin örneklerinden olan tarihi yapı, taş bezemeleri ve mimari yapısıyla öne çıkıyor.
Süsleme ve örtü biçimlerinin istikrarlı ve uyumlu biçimde ayarlanmasıyla başlı başına kendine mahsus bir yapı olan yapıttaki yaklaşık 10 bin motifin tamamının asimetriyle yapılmış olması da ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
Matematik ve sanatta, bir bütünün modülleri içinde gözlemlenen, ahenk açısından en uzman boyutları anlatan “altın oran” da yapıtın tamamında göze çarpıyor.
“Kainattaki varlıkların tekniğinden yola çıkılmış”
Ulu Cami imamlarından uzman rehber Nail Ayan, AA muhabirine, “Altın oran Rabb’imizin bize bir lütfudur. İnsan vücudunda de altın oranı görmek mümkündür. Yapıtın tamamında altın oranı bakılırsabiliyoruz. Eser üstündeki Cennet Kapısı’na baktığımız vakit kapının ölçülerinde bir daha altın oranı gorebiliriz.” dedi.
Yapıtın üstündeki sayısız motifler, mihrap, Cennet Kapısı, uzunluk ve eninde kesinlikle altın oran görüldüğünü lisana getiren Ayan, şunları kaydetti:
“Asimetri ise yapıtın tamamındadır. Yalnızca Cennet Kapısı’na mahsus bir asimetri yoktur. Şifahane ve batı kapılarında da asimetri görüyoruz. bir daha caminin içerisindeki mihrap, minber ve tonozlara yahut hangi tarafına bakarsak bakalım asimetriyi görmek mümkündür. Cennet Kapısı’na 20 metre geriden baktığımız vakit bu asimetriyi fark edemeyiz lakin ayrıntıya indiğimizde sağ taraftaki motif ile sol taraftaki motifi kıyasladığımızda asimetriyi görmemiz mümkündür…
Yapıtın üzerinde binlerce motif var lakin hiç bir motif hiç bir biçimde tekrar kendini tekrar etmez. İnsanların göz retinası, parmak izi birbirini tutmuyorsa bu yapıtın üstündeki motifler de tekrar kendini tekrar etmiyor. Kainattaki varlıkların tekniğinden yola çıkılmış. Allah birdir, tekdir, teki sever kelamından esinlenmiş Ahlatlı mimar Hürremşah.”
Ayan, yapıtın bulunmaz bir hazine olduğunu, sanat tarihi ve mimarlık okuyan öğrencilerin kesinlikle görmeleri gerektiğini vurguladı.
Başmimar Hürremşah’ın yapıtta iki ana gayeyi iki motifle lisana getirdiğini de anlatan Ayan, “Bu iki motifi de Cennet Kapısı’nın başlangıç ve bitiş noktasına yerleştirmiş. Başlangıç noktasında gül, bitiş noktasına bülbül motifi yerleştirilmiştir. Gül Peygamber Efendimizin simgesi, bülbül ise Allah aşkının simgesidir. Yani biz bu camiyi, bu yapıtı gül ile bülbüle olan aşkımızdan yaptık. Bize bunu yaptıran Allah ve Resulüne olan aşktır diye lisana getirmişler.” sözlerini kullandı.
Sanatla matematiğin yoğrulduğu eser Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası
Anadolu erken devir mimarisinin en seçkin örneklerinden olan tarihi yapı, taş bezemeleri ve mimari yapısıyla öne çıkıyor.
Süsleme ve örtü biçimlerinin istikrarlı ve uyumlu biçimde ayarlanmasıyla başlı başına kendine mahsus bir yapı olan yapıttaki yaklaşık 10 bin motifin tamamının asimetriyle yapılmış olması da ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
Matematik ve sanatta, bir bütünün modülleri içinde gözlemlenen, ahenk açısından en uzman boyutları anlatan “altın oran” da yapıtın tamamında göze çarpıyor.
“Kainattaki varlıkların tekniğinden yola çıkılmış”
Ulu Cami imamlarından uzman rehber Nail Ayan, AA muhabirine, “Altın oran Rabb’imizin bize bir lütfudur. İnsan vücudunda de altın oranı görmek mümkündür. Yapıtın tamamında altın oranı bakılırsabiliyoruz. Eser üstündeki Cennet Kapısı’na baktığımız vakit kapının ölçülerinde bir daha altın oranı gorebiliriz.” dedi.
Yapıtın üstündeki sayısız motifler, mihrap, Cennet Kapısı, uzunluk ve eninde kesinlikle altın oran görüldüğünü lisana getiren Ayan, şunları kaydetti:
“Asimetri ise yapıtın tamamındadır. Yalnızca Cennet Kapısı’na mahsus bir asimetri yoktur. Şifahane ve batı kapılarında da asimetri görüyoruz. bir daha caminin içerisindeki mihrap, minber ve tonozlara yahut hangi tarafına bakarsak bakalım asimetriyi görmek mümkündür. Cennet Kapısı’na 20 metre geriden baktığımız vakit bu asimetriyi fark edemeyiz lakin ayrıntıya indiğimizde sağ taraftaki motif ile sol taraftaki motifi kıyasladığımızda asimetriyi görmemiz mümkündür…
Yapıtın üzerinde binlerce motif var lakin hiç bir motif hiç bir biçimde tekrar kendini tekrar etmez. İnsanların göz retinası, parmak izi birbirini tutmuyorsa bu yapıtın üstündeki motifler de tekrar kendini tekrar etmiyor. Kainattaki varlıkların tekniğinden yola çıkılmış. Allah birdir, tekdir, teki sever kelamından esinlenmiş Ahlatlı mimar Hürremşah.”
Ayan, yapıtın bulunmaz bir hazine olduğunu, sanat tarihi ve mimarlık okuyan öğrencilerin kesinlikle görmeleri gerektiğini vurguladı.
Başmimar Hürremşah’ın yapıtta iki ana gayeyi iki motifle lisana getirdiğini de anlatan Ayan, “Bu iki motifi de Cennet Kapısı’nın başlangıç ve bitiş noktasına yerleştirmiş. Başlangıç noktasında gül, bitiş noktasına bülbül motifi yerleştirilmiştir. Gül Peygamber Efendimizin simgesi, bülbül ise Allah aşkının simgesidir. Yani biz bu camiyi, bu yapıtı gül ile bülbüle olan aşkımızdan yaptık. Bize bunu yaptıran Allah ve Resulüne olan aşktır diye lisana getirmişler.” sözlerini kullandı.
Sanatla matematiğin yoğrulduğu eser Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası