1. Batılı liderler ‘sahte’ referandum sonuçlarını kınıyor
Ukrayna ve batılı müttefikleri, Ukrayna’nın bazı bölgelerini ilhak etmek için Rusya liderliğindeki referandumları bir kez daha “gayrimeşru” ve “sahte” olarak nitelendirdi.
Güneydoğu Ukrayna’nın dört bölgesindeki Rus yanlısı yetkililer Salı günü, seçmenlerin Rusya’ya katılmayı tercih ettiğini açıkladı. Sosyal medyada geniş çapta dolaşan görüntüler, silahlı askerlerin oylamayı uygulamak için kapı kapı dolaştığını gösterdi.
Donetsk, Kherson, Luhansk ve Zaporizhzhia birlikte Ukrayna topraklarının yaklaşık %15’ini oluşturuyor – kabaca Portekiz ile aynı büyüklükte.
Birçok ülke aceleyle düzenlenen ilhak referandumlarının sonuçlarını tanımayacaklarını açıkladı.
Avrupa Birliği’nin dış politika sorumlusu Josep Borrell, ilhak “referandumlarını” “manipüle edilmiş” sonuçlarla “yasadışı” anketler olarak kınadı.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, “Hayali referandumlar. Hayali sonuçlar. Bunları tanımıyoruz” dedi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de “sahte referandumları” “Putin’in savaşında yeni bir tırmanış” olarak kınadı.
Ukrayna Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Rus aşamalı oyların “boş ve değersiz” olduğunu ve Kiev’in savaş çabalarına devam edeceğini söyledi.
Ukrayna dışişleri bakanlığından yapılan açıklamada, “Bu bölgelerdeki insanları bir silahın namlusunda bazı belgeleri doldurmaya zorlamak, Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı sırasında bir başka Rus suçudur.” Dedi.
“Moskova’nın yeni ayrılık hatları oluşturma veya Ukrayna’ya verilen uluslararası desteği zayıflatma girişimleri başarısızlığa mahkumdur.”
Kiev ayrıca uluslararası ortaklarını Moskova’ya “sert yeni yaptırımlar” uygulamaya ve Ukrayna’ya daha fazla askeri yardım sağlamaya çağırdı.
Batı’nın Moskova’ya uyguladığı mali yaptırımlar, modern tarihte büyük bir ekonomiye karşı uygulanan en ağır yaptırımlardır.
Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada da Rusya’ya karşı, Ukrayna’ya yönelik 1,1 milyar dolarlık (1,15 milyar €) ABD silah paketine ek olarak yeni bir yaptırım turu hazırlıyordu.
2. Zelenskyy, ‘Rusya’nın bu başkanıyla konuşulacak bir şey yok’ diyor
Ukrayna, savaşın başlamasından yedi ay sonra, Rusya’nın Ukrayna topraklarını ilhak etmesinin barış görüşmeleri olasılığını ortadan kaldıracağı konusunda defalarca uyardı.
Oylar, Rusya’nın 2014’te Ukrayna’nın güney yarımadasını ele geçirmesinin ardından Kırım’da yapılan referandumun aynasıydı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy Salı günü gece görüntülü konuşmasında, “İşgal altındaki topraklardaki bu saçmalık, referandum taklidi bile olamaz.” dedi.
BM Güvenlik Konseyi’ne daha önce yaptığı bir konuşmada Zelenskyy, oyları “modern dünya suçu” olarak nitelendirdi.
Zelenskyy, “Modern dünyada herhangi bir ilhak bir suçtur, sınırların dokunulmazlığını kendileri için hayati sayan tüm devletlere karşı bir suçtur” dedi.
Rusya’nın bu cumhurbaşkanıyla konuşulacak bir şey yok” dedi.
Kiev, referandumların düzenlenmesine yardım eden Ukraynalıların vatana ihanet suçlamalarıyla karşı karşıya kalacağını ve en az beş yıl hapis cezasına çarptırılacağını belirtti.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Moskova’nın Ukrayna ile ateşkes için “yeni koşullar” ile müzakereleri sürdürmeye hazır olduğunu bildirdi.
Ancak ilhak referandumlarının ardından Moskova, Rusya’nın “toprak bütünlüğünü” savunmak için tekrar nükleer silah tehdidini kullandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu bölgelerin sakinlerini asla terk etmeyeceğini ve bölgeleri ülkeye kabul etme olasılığının yüksek olduğunu söyledi.
Rusya’nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia Salı günkü toplantıda yaptığı açıklamada, referandumların şeffaf ve seçim normlarına uygun olarak yapıldığını söyledi.
İlhak için bir sonraki adım, Rus parlamentosunun dört bölgeyi resmi olarak Rus topraklarına entegre edecek bir anlaşmayı “önümüzdeki günlerde” oylaması olacak.
Rus parlamentosunun üst kanadının başkanı Valentina Matviyenko, Putin’in 70. doğum gününü kutlamasından üç gün önce, 4 Ekim’de konuyu ele alabileceğini söyledi.
3. AB, Baltık Denizi’ndeki Kuzey Akımı sızıntıları üzerinde ‘sabotaj’ olduğundan şüpheleniyor
Avrupa Birliği, Baltık Denizi’ndeki Nord Stream boru hatlarında üç sızıntı bildirilmesinin ardından enerji altyapısına yönelik herhangi bir saldırıya karşı uyardı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, olayların “bir sabotaj eylemi” olduğunu öne sürmüştü.
İsveçli sismologlar, boru hatlarından olağandışı gaz sızıntılarının depremler veya doğal heyelanlar değil, patlamalardan kaynaklandığını belirttiler.
Borrell Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Avrupa enerji altyapısında herhangi bir kasıtlı kesinti kesinlikle kabul edilemez ve sağlam ve birleşik bir yanıtla karşılanacaktır.” Dedi.
“Mevcut tüm bilgiler, bu sızıntıların kasıtlı bir eylemin sonucu olduğunu gösteriyor” diye vurguladı.
Neler olduğunu ve nedenini öğrenmek için her türlü soruşturmayı destekleyeceğiz ve enerji güvenliği direncimizi artırmak için daha fazla adım atacağız” dedi.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg de iki boru hattındaki sızıntılarla ilgili endişelerini dile getirdi ve konuyu Çarşamba günü Danimarka Savunma Bakanı Morten Bødskov ile görüştü.
İki Kuzey Akım boru hattındaki hasar, Avrupalıların Rus gazına olan bağımlılığını azaltacak olan Norveç ve Polonya arasındaki yeni Baltık Borusu’nun açılışıyla aynı gün geldi.
Baltık Denizi bölgesindeki güvenlik durumu hakkında endişelenmek için neden var,” dedi Bødskov yaptığı açıklamada.
Alman dergisi Der Spiegel’e göre, ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı Almanya’yı haftalar önce Baltık Denizi’ndeki gaz boru hatlarına yönelik olası saldırılar konusunda uyarmıştı.
Danimarka’nın Bornholm adasının kıyılarında denizde büyük bir rahatsızlık gözlemlenebilir.
4. Kaliningrad’da eğitim için yeni seferber edilen Rus yedekleri
Rusya Savunma Bakanlığı Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Kaliningrad bölgesindeki yeni seferber edilen yedeklerin muharebe eğitimine başladığını söyledi.
Bakanlık, Telegram’daki bir yayında, çağrıların askeri teçhizatın nasıl çalıştırılacağı ve bakımının yapılacağı konusunda kurslar alacağını söyledi.
Rusya, Polonya ile Litvanya arasında bir yerleşim bölgesi olan Kaliningrad’da nükleer kapasiteli füzeler, Baltık filosu ve on binlerce askeri de dahil olmak üzere halihazırda önemli bir askeri varlığa sahip.
Ancak Savaş Araştırmaları Enstitüsü, Ukrayna’da Rus hatlarını zorlamak için seferber edilen adamların görünüşte hiçbir eğitim almadığını söyledi.
Başkan Putin geçen hafta Rusya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk “kısmi” askeri seferberliğini emretti ve bu, Ukrayna’da savaşmak için 300.000 daha fazla insan gönderebilecekti.
Ancak emir, Rusya’dan yaklaşık 200.000 erkeğin göçünü tetikledi, savaş karşıtı protestoları ateşledi ve bazı askeri işe alım merkezlerinde şiddete yol açtı.
Avrupa Birliği’nin sınır dairesi Frontex, 66.000 Rus vatandaşının 19 Eylül’den 25 Eylül’e kadar bloğa girdiğini ve önceki haftaya göre %30 artış olduğunu söyledi.
Rus yetkililer, Gürcistan sınırında zorunlu askerlik bildirimleri yayınlayarak, ana çıkış yollarından birinde kaçan yedek askerlerin bazılarını durdurmaya çalıştı.
Kremlin’in askeri eğitimle ilgili duyuruları, birliklerinin Ukrayna’nın bölgelerini bombalamaya devam etmesiyle geldi.
Ukrayna’nın güneyindeki Nikopol kentindeki yetkililer, Rus hava saldırılarının bir gecede en az cilt yüksek binaları, bir okul ve bazı elektrik hatlarını vurduğunu söylüyorlar.
Dnipropetrovsk bölgesi valisi Valentyn Reznichenko, saldırılarda herhangi bir can kaybının olmadığını söyledi.
Donetsk’te Ukraynalı yetkililer, Rus ateşinin son 24 saat içinde beş kişiyi öldürdüğünü ve ciltlerini yaraladığını da bildirdi.
Kiev ordusu Salı günü yaptığı açıklamada, Zaporizhzhia bölgesindeki 20 kasabanın ve Kherson bölgesindeki 35 kasaba ve köyün de vurulduğunu bildirdi.
Bu arada, Luhansk’ın Rus ayrılıkçı lideri, Brianka’da Ukrayna bombardımanında üç belediye gaz işçisinin öldüğünü ve bir kişinin yaralandığını söyledi.
5. Polonya ve Bulgaristan vatandaşlarını Rusya’dan ayrılmaya çağırıyor
Bulgaristan ve Polonya hükümetleri, Rusya’da kalan tüm vatandaşlarını acilen ülkeyi terk etmeye çağırıyor.
Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı, insanlara Rus topraklarına seyahat etmemelerini veya herhangi bir “mevcut ulaşım aracı” ile ayrılmayı düşünmelerini tavsiye etti.
Polonya Dışişleri Bakanlığı da benzer bir açıklama yayınlayarak Rusya’ya uçuşları askıya aldı ve vatandaşları ülkeyi terk etmeye teşvik etti.
Bakanlık, ulusal basına göre, “Güvenlik durumunun ciddi şekilde bozulması, sınırların kapatılması veya diğer öngörülemeyen durumlarda tahliye önemli ölçüde engellenebilir veya hatta imkansız olabilir.” Dedi.
“Rusya Federasyonu topraklarında kalan Polonya Cumhuriyeti vatandaşlarının mevcut ticari ve özel yolları kullanarak topraklarını terk etmelerini tavsiye ediyoruz.”
Uyarılar, yollar kapandıkça sınır geçişlerinin çok daha zor hale geleceği beklentisiyle olabilir.
Polonya dışişleri bakanı Zbigniew Rau da NATO’nun Rusya’nın Ukrayna’da nükleer silah kullanmasına tepkisinin nükleer değil, “yıkıcı” olması gerektiğini belirtti.
Ukrayna ve batılı müttefikleri, Ukrayna’nın bazı bölgelerini ilhak etmek için Rusya liderliğindeki referandumları bir kez daha “gayrimeşru” ve “sahte” olarak nitelendirdi.
Güneydoğu Ukrayna’nın dört bölgesindeki Rus yanlısı yetkililer Salı günü, seçmenlerin Rusya’ya katılmayı tercih ettiğini açıkladı. Sosyal medyada geniş çapta dolaşan görüntüler, silahlı askerlerin oylamayı uygulamak için kapı kapı dolaştığını gösterdi.
Donetsk, Kherson, Luhansk ve Zaporizhzhia birlikte Ukrayna topraklarının yaklaşık %15’ini oluşturuyor – kabaca Portekiz ile aynı büyüklükte.
Birçok ülke aceleyle düzenlenen ilhak referandumlarının sonuçlarını tanımayacaklarını açıkladı.
Avrupa Birliği’nin dış politika sorumlusu Josep Borrell, ilhak “referandumlarını” “manipüle edilmiş” sonuçlarla “yasadışı” anketler olarak kınadı.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, “Hayali referandumlar. Hayali sonuçlar. Bunları tanımıyoruz” dedi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de “sahte referandumları” “Putin’in savaşında yeni bir tırmanış” olarak kınadı.
Ukrayna Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Rus aşamalı oyların “boş ve değersiz” olduğunu ve Kiev’in savaş çabalarına devam edeceğini söyledi.
Ukrayna dışişleri bakanlığından yapılan açıklamada, “Bu bölgelerdeki insanları bir silahın namlusunda bazı belgeleri doldurmaya zorlamak, Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı sırasında bir başka Rus suçudur.” Dedi.
“Moskova’nın yeni ayrılık hatları oluşturma veya Ukrayna’ya verilen uluslararası desteği zayıflatma girişimleri başarısızlığa mahkumdur.”
Kiev ayrıca uluslararası ortaklarını Moskova’ya “sert yeni yaptırımlar” uygulamaya ve Ukrayna’ya daha fazla askeri yardım sağlamaya çağırdı.
Batı’nın Moskova’ya uyguladığı mali yaptırımlar, modern tarihte büyük bir ekonomiye karşı uygulanan en ağır yaptırımlardır.
Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada da Rusya’ya karşı, Ukrayna’ya yönelik 1,1 milyar dolarlık (1,15 milyar €) ABD silah paketine ek olarak yeni bir yaptırım turu hazırlıyordu.
2. Zelenskyy, ‘Rusya’nın bu başkanıyla konuşulacak bir şey yok’ diyor
Ukrayna, savaşın başlamasından yedi ay sonra, Rusya’nın Ukrayna topraklarını ilhak etmesinin barış görüşmeleri olasılığını ortadan kaldıracağı konusunda defalarca uyardı.
Oylar, Rusya’nın 2014’te Ukrayna’nın güney yarımadasını ele geçirmesinin ardından Kırım’da yapılan referandumun aynasıydı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy Salı günü gece görüntülü konuşmasında, “İşgal altındaki topraklardaki bu saçmalık, referandum taklidi bile olamaz.” dedi.
BM Güvenlik Konseyi’ne daha önce yaptığı bir konuşmada Zelenskyy, oyları “modern dünya suçu” olarak nitelendirdi.
Zelenskyy, “Modern dünyada herhangi bir ilhak bir suçtur, sınırların dokunulmazlığını kendileri için hayati sayan tüm devletlere karşı bir suçtur” dedi.
Rusya’nın bu cumhurbaşkanıyla konuşulacak bir şey yok” dedi.
Kiev, referandumların düzenlenmesine yardım eden Ukraynalıların vatana ihanet suçlamalarıyla karşı karşıya kalacağını ve en az beş yıl hapis cezasına çarptırılacağını belirtti.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Moskova’nın Ukrayna ile ateşkes için “yeni koşullar” ile müzakereleri sürdürmeye hazır olduğunu bildirdi.
Ancak ilhak referandumlarının ardından Moskova, Rusya’nın “toprak bütünlüğünü” savunmak için tekrar nükleer silah tehdidini kullandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu bölgelerin sakinlerini asla terk etmeyeceğini ve bölgeleri ülkeye kabul etme olasılığının yüksek olduğunu söyledi.
Rusya’nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia Salı günkü toplantıda yaptığı açıklamada, referandumların şeffaf ve seçim normlarına uygun olarak yapıldığını söyledi.
İlhak için bir sonraki adım, Rus parlamentosunun dört bölgeyi resmi olarak Rus topraklarına entegre edecek bir anlaşmayı “önümüzdeki günlerde” oylaması olacak.
Rus parlamentosunun üst kanadının başkanı Valentina Matviyenko, Putin’in 70. doğum gününü kutlamasından üç gün önce, 4 Ekim’de konuyu ele alabileceğini söyledi.
3. AB, Baltık Denizi’ndeki Kuzey Akımı sızıntıları üzerinde ‘sabotaj’ olduğundan şüpheleniyor
Avrupa Birliği, Baltık Denizi’ndeki Nord Stream boru hatlarında üç sızıntı bildirilmesinin ardından enerji altyapısına yönelik herhangi bir saldırıya karşı uyardı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, olayların “bir sabotaj eylemi” olduğunu öne sürmüştü.
İsveçli sismologlar, boru hatlarından olağandışı gaz sızıntılarının depremler veya doğal heyelanlar değil, patlamalardan kaynaklandığını belirttiler.
Borrell Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Avrupa enerji altyapısında herhangi bir kasıtlı kesinti kesinlikle kabul edilemez ve sağlam ve birleşik bir yanıtla karşılanacaktır.” Dedi.
“Mevcut tüm bilgiler, bu sızıntıların kasıtlı bir eylemin sonucu olduğunu gösteriyor” diye vurguladı.
Neler olduğunu ve nedenini öğrenmek için her türlü soruşturmayı destekleyeceğiz ve enerji güvenliği direncimizi artırmak için daha fazla adım atacağız” dedi.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg de iki boru hattındaki sızıntılarla ilgili endişelerini dile getirdi ve konuyu Çarşamba günü Danimarka Savunma Bakanı Morten Bødskov ile görüştü.
İki Kuzey Akım boru hattındaki hasar, Avrupalıların Rus gazına olan bağımlılığını azaltacak olan Norveç ve Polonya arasındaki yeni Baltık Borusu’nun açılışıyla aynı gün geldi.
Baltık Denizi bölgesindeki güvenlik durumu hakkında endişelenmek için neden var,” dedi Bødskov yaptığı açıklamada.
Alman dergisi Der Spiegel’e göre, ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı Almanya’yı haftalar önce Baltık Denizi’ndeki gaz boru hatlarına yönelik olası saldırılar konusunda uyarmıştı.
Danimarka’nın Bornholm adasının kıyılarında denizde büyük bir rahatsızlık gözlemlenebilir.
4. Kaliningrad’da eğitim için yeni seferber edilen Rus yedekleri
Rusya Savunma Bakanlığı Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Kaliningrad bölgesindeki yeni seferber edilen yedeklerin muharebe eğitimine başladığını söyledi.
Bakanlık, Telegram’daki bir yayında, çağrıların askeri teçhizatın nasıl çalıştırılacağı ve bakımının yapılacağı konusunda kurslar alacağını söyledi.
Rusya, Polonya ile Litvanya arasında bir yerleşim bölgesi olan Kaliningrad’da nükleer kapasiteli füzeler, Baltık filosu ve on binlerce askeri de dahil olmak üzere halihazırda önemli bir askeri varlığa sahip.
Ancak Savaş Araştırmaları Enstitüsü, Ukrayna’da Rus hatlarını zorlamak için seferber edilen adamların görünüşte hiçbir eğitim almadığını söyledi.
Başkan Putin geçen hafta Rusya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk “kısmi” askeri seferberliğini emretti ve bu, Ukrayna’da savaşmak için 300.000 daha fazla insan gönderebilecekti.
Ancak emir, Rusya’dan yaklaşık 200.000 erkeğin göçünü tetikledi, savaş karşıtı protestoları ateşledi ve bazı askeri işe alım merkezlerinde şiddete yol açtı.
Avrupa Birliği’nin sınır dairesi Frontex, 66.000 Rus vatandaşının 19 Eylül’den 25 Eylül’e kadar bloğa girdiğini ve önceki haftaya göre %30 artış olduğunu söyledi.
Rus yetkililer, Gürcistan sınırında zorunlu askerlik bildirimleri yayınlayarak, ana çıkış yollarından birinde kaçan yedek askerlerin bazılarını durdurmaya çalıştı.
Kremlin’in askeri eğitimle ilgili duyuruları, birliklerinin Ukrayna’nın bölgelerini bombalamaya devam etmesiyle geldi.
Ukrayna’nın güneyindeki Nikopol kentindeki yetkililer, Rus hava saldırılarının bir gecede en az cilt yüksek binaları, bir okul ve bazı elektrik hatlarını vurduğunu söylüyorlar.
Dnipropetrovsk bölgesi valisi Valentyn Reznichenko, saldırılarda herhangi bir can kaybının olmadığını söyledi.
Donetsk’te Ukraynalı yetkililer, Rus ateşinin son 24 saat içinde beş kişiyi öldürdüğünü ve ciltlerini yaraladığını da bildirdi.
Kiev ordusu Salı günü yaptığı açıklamada, Zaporizhzhia bölgesindeki 20 kasabanın ve Kherson bölgesindeki 35 kasaba ve köyün de vurulduğunu bildirdi.
Bu arada, Luhansk’ın Rus ayrılıkçı lideri, Brianka’da Ukrayna bombardımanında üç belediye gaz işçisinin öldüğünü ve bir kişinin yaralandığını söyledi.
5. Polonya ve Bulgaristan vatandaşlarını Rusya’dan ayrılmaya çağırıyor
Bulgaristan ve Polonya hükümetleri, Rusya’da kalan tüm vatandaşlarını acilen ülkeyi terk etmeye çağırıyor.
Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı, insanlara Rus topraklarına seyahat etmemelerini veya herhangi bir “mevcut ulaşım aracı” ile ayrılmayı düşünmelerini tavsiye etti.
Polonya Dışişleri Bakanlığı da benzer bir açıklama yayınlayarak Rusya’ya uçuşları askıya aldı ve vatandaşları ülkeyi terk etmeye teşvik etti.
Bakanlık, ulusal basına göre, “Güvenlik durumunun ciddi şekilde bozulması, sınırların kapatılması veya diğer öngörülemeyen durumlarda tahliye önemli ölçüde engellenebilir veya hatta imkansız olabilir.” Dedi.
“Rusya Federasyonu topraklarında kalan Polonya Cumhuriyeti vatandaşlarının mevcut ticari ve özel yolları kullanarak topraklarını terk etmelerini tavsiye ediyoruz.”
Uyarılar, yollar kapandıkça sınır geçişlerinin çok daha zor hale geleceği beklentisiyle olabilir.
Polonya dışişleri bakanı Zbigniew Rau da NATO’nun Rusya’nın Ukrayna’da nükleer silah kullanmasına tepkisinin nükleer değil, “yıkıcı” olması gerektiğini belirtti.